Zarif, gururlu ve zeki. Çoğu yarışta harika işler çıkaran kaniş özel bir köpek ırkıdır. Kurdelelerin, harika saç stilinin ve zarif davranışlarının ötesine baktığımızda dost canlısı bir aile köpeği görürüz. Geçmişi ve sahip olduğu yetenekleriyle ilgi çekici köpekler arasında yer alır.

Bugünün kanişleri lüks yaşamın sembollerinden biri olarak görülse de, bu köpeklerin gerçek görevi avcılıktır. Yarış müsabakalarında süslü aksesuarlarla gördüğümüz bu ırk, aslen su kuşu avcılığında kullanılmıştır. Görevi suya dalmak ve su kuşunu avcıya getirmekti. Kanişin İngilizce karşılığı “poodle” kelimesidir. Suya dalma anlamına gelen bu kelime, Alman kökenlidir. Fransa’ da ördek köpeği anlamına gelen “Caniche” adıyla anılır.

Zarif kürkünün kesim şeklinin avcılık zamanında bir anlamı vardı. Kesilmiş bölgeler su altında başka nesnelere takılmasını önlerken eklemlerde ve yaşamsal organların üzerinde bırakılan uzun kürk, köpeği soğuktan korurdu. Kanişin küçükten büyüğe doğru üç boyu vardır. Bunlar süs, minayatür ve standart olarak sıralanabilir. En eskisi olan standart türü hala su kuşu avcılığında kullanılır.

Boyu ne olursa olsun kaniş ırkı köpeklerin tümü oyuncu yapılarıyla ünlüdür. Aynı zamanda çok zekilerdir. Asil bir karaktere sahip olan kaniş, eğitime en yatkın ırklar arasına yer alır. İtaat, çeviklik ve avcılık gibi performansa dayalı müsabakalarda harika işler çıkarır.

Havalı duruşuna rağmen dost canlısı yapıya sahiptir. Ailesiyle birlikte zaman geçirmeyi sever. Yalnız kalmaktan hoşlanmaz. Asla oyuna hayır demez.

Kaniş Köpek Irkı Özellikleri

Eğer şımartılır ve eğitilmezse, kendisini evin patronu zanneder. Sahipleri üzerine titrediğinden, genellikle süs ve minyatür türlerinde bu sorun ortaya çıkar. Onu düzenli olarak eğitin ve bu eğitimleri günlük hayatta kullanmasında ısrarcı olun. Böylece evin liderinin siz olduğunu anlayacaktır.

  • Pekinezpug, shih tzu, pomeranian, yorkshire terrier, papillon, maltese terrier ve şivava ile birlikte en çok sevilen süs köpekleri arasında yer alır.
  • Zeki ve oyuncu doğası gereği, zihnini itaat eğitimi ile meşgul etmek gerekir. Eğitim alan ve öğrenen bir kaniş sıkılmaz. Bu sayede etrafına zarar verici davranışlar sergilemez.
  • Kaniş kürkünün bakımı ve kesimi masraflıdır. Çoğu kaniş sahibi her 3-6 haftada bir köpeğini profesyonel kuaföre götürür. Bakım masrafından kurtulmak istiyorsanız traş yapmayı öğrenebilirsiniz. Fakat bu biraz zaman alacaktır.
  • Göz çevresinde aşırı miktarda gözyaşı lekesi oluşur. Lekeleri azaltmak için günlük olarak göz çevresini alkolsüz mendille ya da hafif nemli bir bezle silin.

Sağlıklı bir köpek sahibi olmak istiyorsanız, bilinçsiz bir üreticiden asla köpek sahiplenmeyin. Bunun yerine, genetik bozukluğun olmadığı köpekleri çiftleştiren sağlıklı ırk yetiştiricilerini tercih edin. Genetik bozukluğu olan köpeklerin yavruları, aynı genetik bozuklukları göstermektedir.

Kaniş Cinsleri

Kanişin süs, minyatür ve standart olmak üzere üç farklı cinsi vardır. Bu üç cinsin arasındaki tek fark büyüklüktür. Süs kanişinin boyu 25 santimetre, ağırlığı 3 ile 5 kilogram arasında değişmektedir. Minyatürün boyu 28 ile 38 santimetre, ağırlığı 7 ile 9 kilogram arasındadır. Standardın boyu ise 38 ile 55 santimetre arasındadır. Erkekleri 23 ile 35 kilogram, dişileri 23 ile 30 kilogram arasında olur.

Karakteri

Zeki, sevgi dolu, sadık ve yaramaz. Kaniş severler ırkın karakterini bu dört kelimeyle özetler. Soylu duruşuna rağmen oyuncudur. Her zaman oyun oynamaya hazırdır. İnsanları çok sever ve onları mutlu etmek için çaba harcar. Bu özellikleri ve mükemmel zekası sayesinde eğitimi çok kolaydır.

  • İyi eğitim almış kaniş, düzenli egzersiz yapıyorsa sakin ve tutarlı tavırlar sergiler. Minyatür ve süs türleri sahipleri, köpeklerinin standart türe göre biraz daha sinirli ve agresif olduğunu ifade eder.
  • Ailesine ve evine karşı koruyucudur. Evinize bir yabancı yaklaştığında, haber vermek maksadıyla havlar. Ailesine karşı sevgi dolu olsa da yeni tanıştığı insanlara alışması zaman alabilir.
  • En önemli özelliği, sahip olduğu mükemmel zekasıdır. Sahiplerini kendine hayran bırakan zekası sayesinde, sık sık insana benzer zekaya sahip olduğu söylenir. Çok hızlı öğrenir. İyi ve kötü davranışların bilincindedir ve her şeyi hatırlar.

Sağlığı

Kaniş genellikle sağlıklıdır. Fakat tüm köpek ırklarında olduğu gibi, belirli sağlık sorunlarına daha yatkındır. Sağlık problemleri her kaniş yavrusunda görülmez. Yavru sahiplenirken, anne ve babasının sağlık sertifikasını gösterecek bir üretici bulun. Sağlık sertifikası, köpeğin sağlık kontrolünden geçtiğini ve sağlık sorunu olmadığını gösterir.

Addison Hastalığı: Adrenal bezlerin yeterince adrenalin üretmemesi nedeniyle ortaya çıkar. Vücudun sodyum-potasyum dengesi bozulur. Halsizlik, kusma, dehidrasyon, aşırı idrar belirtileridir. Ciddi sorunlara neden olabilir. Bu yüzden şüpheli belirtiler varsa veterinerden yardım alınmalıdır.

Gastric dilatation volvulus: Genellikle midenin şişmesiyle ortaya çıkan ölümcül bir hastalıktır. Hızlı ve günlük tek öğün yiyen köpeklerde görülme ihtimali daha yüksektir. Öğünden sonra aşırı miktarda su içilmesi ve yoğun egzersiz yapıldığında ortaya çıkar. Gaz ve sıvıyla dolduğunda, mide kendi etrafında döner. Mide dönmesiyle yemek borusu veya barsaklarla olan bağlantıları boğulur. Mideden gaz ve gıda çıkışı doğal döngüsünde devam edemez. Bunun sonucunda da mide genişler. Aynı zamanda boğulan kan damarlarında pıhtılar oluşur ve bu damarlar besledikleri mide, dalak gibi organlara kan taşıyamaz hale gelir. Yoğun öğürme ve salya akıntısı mide şişmesi belirtileridir. Aynı zamanda köpek yorgun, stresli, halsiz ve yüksek kalp atışlıdır. En kısa sürede veterinere götürülmelidir.

Epilepsi: Genellikle kalıtımsal olarak görülür. Aşama aşama yavaş yavaş ortaya çıkar. Krizden önce kafa sallama, yalanma ve seğirmeler görülür. Kriz anında kasılma, anlamsız bakışlar ve bilinci kaybetme ortaya çıkar. Epilepsinin metabolik bozukluk, zehirlenme, tümör gibi birçok nedeni olabilir. Köpek kontrol amacıyla veterinere götürülmelidir.

Kalça çıkığı, uyluk kemiğinin kalça eklemine tam oturmamasıyla ortaya çıkan kalıtsal bir hastalıktır. Bazı köpekler ağrı ve topallama gibi belirtiler gösterirken bazıları hiçbir belirti göstermez. Köpek büyüdükçe eklem iltihabı ortaya çıkar. Kalça çıkığı olan köpekler çiftleştirilmemelidir. Eğer yavru alacaksanız, üreticisine anne-babada kalça çıkığı olmadığına dair sağlık sertifikasını sorun.

Hypothyroidism (Tiroid Yetmezliği): Tiroid bezinin yetersiz çalışmasıyla ortaya çıkar. Epilepsi, tüy dökülmesi, obezite, halsizlik, hiperpigmentasyon gibi hastalıklara sebep olduğu düşünülür.

Legg-Perthes Hastalığı: Belirtileri kalça ekleminde ağrı, hareket esnasında kas spazmı ve topallamadır. Yavrular 4 ile 6 aylıkken belirtiler ortaya çıkar. Cerrahi müdahale ile tedavi edilir.

Patellar Luksasyonu (Diz Kapağı Çıkığı): Patella diz kapağına verilen addır. Luksasyon, anatomik parçanın (eklemdeki kemik gibi) çıkması anlamına gelir. Diz kapağı çıkığı, diz ekleminin (genellikle arka bacak) içe ve dışa kaymasıyla oluşur ve acı vericidir. Bu rahatsızlık sakatlığa yol açsa da, çoğu köpek normal yaşamına devam eder. Diz kapağı çıkığının 1 ile 4 arasında evreleri vardır. Seviye yükseldikçe cerrahi müdahale ihtimali artar.

Retinada Körelme: Yavaş yavaş ilerleyen ve körlüğe neden olan bir rahatsızlıktır. Tedavisi yoktur, ancak güvenilir yetiştiricilerin yavrularını almak görülme ihtimalini azaltır.

Von Willebrand Hastalığı: Genetiksel bozukluktur. Kanın pıhtılaşmasını yavaşlatır. Tedavisi yoktur. Bu hastalığa sahip köpekler hayatlarına normal olarak devam eder. Belirtileri bir yaralanmadan veya ameliyattan sonra aşırı kanamadır. Bu hastalığa sahip köpekler çiftleştirilmemelidir.

Bakımı

Düzenli egzersiz yaptığı sürece her türlü evde bakılabilir. Ailesiyle birlikte evde yaşamayı tercih eder. Çok hızlı öğrenir. Bu nedenle kötü davranışlar edinmemesine dikkat edilmelidir. Eğer ilk defa köpek sahipleniyorsanız, tecrübeli bir eğitmenden itaat eğitimi aldırmanızı öneririz. Çoğu süs köpeği sahibi köpeğine eğitim vermez. Böylece kötü davranışlar sergileyen köpekler ortaya çıkar.

Beslenme

Günlük tavsiye edilen miktar günlük iki öğüne bölünmek üzere;

  • Standard kaniş için 1.5 – 3,
  • Minyatür kaniş için 3/4 – 1;
  • Süs kaniş için 1/4 – 1/2 su bardağı kaliteli mamadır.

Her köpeğin yediği mama miktarı yaşına, cüssesine, günlük aktivitelerine, metabolizmasına ve mamanın kalitesine  göre değişiklik gösterir. Örneğin kaliteli mamadan, sıradan mamaya göre daha az miktarda verilmesi yeterli olur. Köpekler de insanlar gibi birer bireydir ve her biri farklı miktarda mamaya ihtiyaç duyar. Enerjik bir köpeğin, bütün gün koltukta yatmayı seven bir köpekten daha fazla mamaya ihtiyaç duyacağı bilinmelidir.

Bütün gün köpeğinizin önünde mama bırakmak yerine, onu günde iki kere besleyerek kilo almasını ve yağlanmasını önleyin. Köpeğinizin kilo durumunu öğrenmek istiyorsanız, elle kontrol ederek öğrenebilirsiniz. Başparmaklar omurgayı, diğer parmaklar köpeğin yan kısmını  kavrayacak şekilde köpeği tutun. Kaburgalarını hissediyorsanız, köpeğiniz iyi durumdadır. Eğer kaburgaların üstünde yağ tabakası hissediyorsanız,  köpeğinizin diyete ve hafif egzersize başlaması gerekir.

Tüy Bakımı

Tüy dökmeyen köpeklerdendir kaniş. Tüye karşı alerjisi olan insanlara önerilir. Kürkü mavi, siyah, gri, gümüş ve kahverengi gibi birçok renkte olabilir. Kıvırcık ve yoğun tüylü kürküne farklı şekiller verilebilir. Gösteri yarışmalarında sadece dört çeşit kesim kabul edilir.

  • Kanişin tüy kesimi zahmetlidir. Düzenli aralıklarla (3-6 hafta) tüyleri kesilmelidir. Kesim ücreti pahalı gelebilir. Birçok kaniş sahibi köpeğinin tüylerini kendisi keser.
  • Tüyleri kısa kesilse dahi günlük olarak tımar edilmelidir. Düzenli olarak yıkanmalıdır.
  • Kimi kaniş sahipleri, kesimi kuaförde yaptırır. Fakat zamanınız ve biraz da el beceriniz varsa; traş makinesi, tarak ve fırça yardımıyla; video veya kitaplardan takip ederek kesimi kendiniz yapabilirsiniz.
  • Kuaföre kestirseniz bile, günlük olarak köpeğinizi tımarlamalısınız. Diğer köpekler gibi tüy dökmediğinden kopan tüyler ancak bu şekilde kürkünden alınır. Aksi takdirde kürkü keçeleşecektir.
  • Çoğu kanişte gözyaşı lekesi oluşur. Kürkü ne kadar açık renkteyse lekeler o kadar belirgin olur. Göz çevresini her gün nemli pamuk ya da alkolsüz ıslak mendille silerek lekeleri azaltabilirsiniz.
  • Kulağını kir, kızarıklık ve enfeksiyon belirtilerine karşı haftalık kontrol edin. Veterinerin önerdiği temizleyici bez ya da pamukla kulaklarını temizleyin. Kulak kanalının dış kısmını silin. Kiri kulak kanalının içine itmemeye özen gösterin.
  • Tartara ve bakterilere karşı köpeğinizin dişlerini haftada en az 2 ya da 3 kere fırçalayın. Ağız kokusunu ve diş hastalıklarını engellemek için günlük diş fırçalama daha makbuldur.
  • Ayda bir iki kere köpeğinizin tırnaklarını kesin. Yürüdüğünde tıkırdama sesi geliyorsa, tırnak kesim zamanı gelmiştir. Tırnaklarını temiz ve kısa tutarak, aslında köpeğinizin üstünüze atladığında vücudunuzda çizikler bırakmasını engellemiş olursunuz.

Yavruluktan itibaren, köpeğinizi fırçalanmaya ve günlük olarak kontrol edilmeye alıştırın. Patilerini sık sık kontrol edin –köpekler patileri konusunda hassastır – ve ağzının içini inceleyin. Yapılan haftalık kontroller, olası sağlık sorunlarını erken teşhis etmeye yardımcı olacaktır. Bu şekilde ilgilenmeye devam ettiğinizde, köpeğiniz yetişkin olana kadar temel sağlık kontrolü ve bakımını yapacak seviyeye geleceksiniz.

Kaniş ve Çocuklar

Kaniş çocuklar için harika bir arkadaştır. Ancak köpeğe nasıl yaklaşacağını bilmeyen küçük çocuklarla yalnız bırakılmamalıdır. Kanişiniz küçük boyutu nedeniyle yaralanabilir.

Çocuklara köpeğe nasıl yaklaşacakları ve sevecekleri hakkında bilgi verin. Uyuyan ya da mama yiyen köpeğe asla yaklaşmamaları gerektiğini öğretin. Hiçbir köpek çocuklarla yalnız başına bırakılmamalıdır.

Kaniş yavruluktan itibaren başka köpek ırklarıyla ve hayvanlarla büyüdüğünde onlarla iyi geçinir. Eğer tek evcil hayvan olarak büyüdüyse, yeni gelen hayvana alışması zaman alır.

Kanişin Geçmişi

En eski ırklardan biridir. Özellikle su kuşu avcılığı için üretilmiştir. Çoğu tarihçi kökeninin Almanya’dan geldiğini kabul eder. Fakat asıl ırk özelliklerine Fransa’da kavuşmuştur.

Köpeğin kökeni hakkında birçok görüş mevcuttur. İspanyol, Portekiz, Fransız, Alman, Macar ve Rus köpeklerinin çiftleştirilmesi sonucu ortaya çıktığına inanılır. Başka bir görüşe göre, İber Yarımadası’na gelen Kuzey Afrika barbetinin soyundan gelmiştir. Avcılık yetenekleri sayesinde yarımadadan Galya’ya doğru yayılmıştır. Başka bir görüş, Asya Çoban köpeklerinden geldiğini ve Alman Got ve Ostrogot kabileleriyle birlikte bulunduğunu iddaa eder.

Kökeni ne olursa olsun, en eski köpek ırklarından biridir. Antik Mısır ve Roma İmparatorluğu döneminde, kaniş benzeri köpeklerin resimleri, eserleri ve mezarları süslemiştir. O zamandan kalma çizimler ve heykeller, köpeğin günümüzdeki şekline çok benzediğini gösterir.

Bazıları minyatür ve süs türlerinin standart türden hemen sonra ortaya çıktığına inansa da yaygın olan düşünce, bu türlerin 1400’lü yıllarda Paris burjuvasının isteği üzerine üretilmiş olduğudur. Süs ve minyatür küçük boylu kanişlerin kendi içinde eşleştirilmesi ile üretilmiştir. Diğer küçük köpek ırklarıyla çiftleştirilmemişlerdir.

Fransızlar standart türü ördek avlarında, minyatürü koku alma duyusu nedeniyle mantar toplamada, süs türünü ise burjuva sınıfının evcil hayvanı olarak kullandı. Rönesans zamanında zengin kesim köpeklerini yolculukları esnasında giysilerinin kollarında taşırlardı.

Romanlar ve sirk artistleri köpeğin başka bir özelliğini keşfetti, sirk köpeği. Kanişler sirklerde değişik gösterilere katıldı. Rengarenk kıyafetler ile izleyicinin dikkatini çektiler. Bunu gören zengin köpek sahipleri, köpeklerini bu tarz renkli kıyafetlerle süsledi ve tırnaklarını boyadı.

Bir cevap yazın