Kedi Eğitimi

Evcil hayvan sahipleri için hazırladığımız bugünkü yazımızda; kedi eğitimi nasıl olur, neden gereklidir, clicker eğitimi nedir, itaat ve tuvalet eğitimi nasıl verilir gibi sorularınıza cevap bulacaksınız. Kendi tecrübelerinizi paylaşmak isterseniz yazımıza yorum yapabilirsiniz. Bunun için sitemize üye olmanız da gerekmiyor. Cihazınızda açık olan facebook ya da google+ hesabınız sayesinde üye olmadan yorum yapmanız mümkün. Hazırsanız kedi eğitimi hakkında bildiklerimizi anlatmaya başlayalım.

Genelde kedileri eğitmenin çok zor olduğu söylenir. Bunun sebebi kedilerin sadece kendi istediklerini yapan bağımsız hayvanlar olduğu düşüncesidir.  Fakat bu kedinizi eğitemeyeceğiniz anlamına gelmez. Başarının sırrı kedinize vazgeçilmez bir ödül maması bulmak ve kedinizi bu mamayı kazanmak için sizinle iş birliği yapmaya ikna etmektir.

Tabii bazı kedi türleri eğitilmeye daha yatkındır. Peki eğitimi en kolay kedi ırkları nelerdir? Habeş kedisi, American shorthair, Van kedisi, Scottish fold, Siyam kedisi, Burmese, Tonkinese, Bengal, Cornish rex ve Singapur kedisi ilk 10’a girecek kadar zeki türlerdir. Şimdi, kedileri eğitmenin nasıl hayat kurtarıcı olabileceğine, kedi eğitiminin püf noktalarına ve kedilerde tuvalet eğitimine yakından bakalım.

Kedi eğitimi neden gereklidir?

Şu üzücü bir gerçektir ki korkmuş bir kedi saklanmayı tercih eder ve bu durumun istenmeyen sonuçları olabilir, nasıl mı? Gece karanlığında kedinizin yanınızdan geçip kapıdan dışarı çıktığını hayal edin. Çağırıyorsunuz fakat cevap yok. Saatler boyunca seslenseniz bile bir işe yaramıyor.

Kediler alışık olmadıkları ortamlarda saklanmaya eğilimlidirler. Kediniz sizden sadece birkaç metre ileride çalılıkların arkasında saklanıyor olabilir, fakat çok korktuğu için siz ona seslenseniz bile ortaya çıkmayabilir. Bu sorunun çözümü kedinize seslendiğinizde gelmesini öğretmektir ve eğitim kedinizin iç güdülerine baskın gelecektir. Kedi eğitiminin son derece önemli olduğu diğer durumlar ise:

• Kapı çarpması: Kedinize kapıdan uzakta, bir oturağın üzerine oturmasını öğreterek kapı çarpmalarını engelleyebilirsiniz.
• Pati tırnaklarının kesilmesi: Kedinizin patilerindeki tırnakları kesmek, kediniz patisini kendi isteğiyle uzattığında elbette daha kolay olur.
• Mutfak tezgahından uzak tutmak: Ödüle dayalı eğitimle kedinizin mutfak tezgahından uzak durmasını sağlayabilirsiniz.

Kedi eğitimi püf noktaları

Başarıya nasıl ulaşılır? İşin püf noktası kedinizi ödül mamasını kazanmak için motive edebilmektedir. Burada yapmaya çalışacağınız şey, kedinize güzel ödüller vererek, ismi çağırıldığında gelmenin, kapıdan uzak durmanın veya mutfak tezgahına çıkmamanın değerli bir şey olduğunu düşündürmektir. Buna ödüle dayalı eğitim denir ve bu terbiye yöntemi diğer birçok evcil hayvanda olduğu gibi kedilerde de işe yarar. İhtiyacınız olan şeyler:

• Güzel bir ödül maması
• Clicker
• Zaman ve biraz sabır.

Vazgeçilmez ödül maması nasıl belirlenir? Ödül mamasının kedinize istediğiniz şeyi yaptırabilecek kadar özel olması gerekiyor. Her kedinin vazgeçemeyeceği bir ödül maması vardır. Ödül maması olarak peynir, sosis, jambon, ton balığı, tavuk, biftek, hazır ödül mamaları, karides, ciğer ve püre gibi çeşitli besinleri deneyebilirsiniz.

Tabii bu ödül mamaları küçük miktarlarda, yemek amaçlı değil tadımlık olmalı, bezelye tanesi gibi düşünebilirsiniz. Eğer kediniz için en lezzetli ödül mamasının ne olduğunu bilmiyorsanız, seveceği ödül mamasını bulana kadar çeşitli besinleri deneyebilirsiniz.

Kedi clicker eğitimi nedir?

Clicker, düğmesine bastığınızda “klik-klak” sesi çıkaran küçük plastik bir aygıttır. Clickerı evcil hayvan ürünleri satan mağazalarda bulabilirsiniz. Aynı zamanda clicker yerine sabit ve belirgin bir sese sahip başka aletleri de deneyebilirsiniz, örneğin basmalı tükenmez kalem bu işi görebilir. Ama sesin her zaman aynı şekilde çıkması ödül maması ve ses arasında düzgün bir koşullanmanın kurulması açısından önemlidir. Aynı zamanda akıllı telefonunuz için clicker sesi çıkaran uygulamalar da bulmanız mümkün. Amaç kedinizin bu sesle, ödül maması arasında bir bağ kurmasını sağlamaktır.

Clickerla yapılacak şey ise çok basittir. Yere bir ödül maması atın. Kedi ödül mamasını almak için yere yöneldiğinde clickera basın. Bunu birkaç sefer tekrarlayın. Yeterli tekrardan sonra, clickera bastığınızda kediniz mama beklentisiyle yere bakacaktır. Bu kedinizin ses ve mama arasındaki bağlantı kurduğu anlamına gelir ve bir sonraki eğitim aşamasına geçmek için hazırdır.

Kedi eğitimi zaman ve sabır ister

Her kedinin öğrenme hızı farklıdır. Eğitimin düzenli şekilde, yani günde birçok kere, birkaç dakikalık periyodlar halinde tekrarlanması eğitimin başarıya ulaşmasını sağlayacaktır. Tutarlılık ve düzenli tekrar bu işin püf noktalarıdır. Eğitime uzun süre ara verirseniz kediniz öğrendiklerini unutacaktır. Aynı şekilde eğitim seanslarını çok uzun tutarsanız bu sefer kediniz sıkılacaktır.

Kedi İtaat Eğitimi

Kedinize ödül maması ve clicker arasındaki bağlantıyı öğrettikten sonra diğer numaraları öğretmeye geçebilirsiniz. Bundan sonraki adımlarda amacınız kedinin kendisinden beklenilen hareketi anlamasını sağlamak ve ona bunun karşılığında ödül maması kazanacağını göstermektir.  Seslenme eğitimiyle başlayabiliriz.

Yanınıza bir kese içerisinde bir miktar ödül maması alın ve kediniz size yönelirse clickera basın. Kedi kendisine ödül maması verileceğini anlayacak ve size doğru gelecektir. Bunu kediniz size her yöneldiğinde tekrarlayın. Birkaç tekrardan sonra, bu işlemi yaparken aynı zamanda kedinize “buraya” diye seslenmeye başlayın. Bir zaman sonra bu ses kediniz için “Ben buraya dediğimde, sen bana doğru geleceksin ve ödül mamasını alacaksın” anlamına gelecektir. Zamanla tek başına “buraya” sesi de kedinizin size doğru koşmasına sebep olur. Bu aşamadan sonra clickera basmayı bırakabilirsiniz.

Peki kedinizi mutfak tezgahından ya da kapıdan uzak tutmak için ne yapabilirsiniz? Bunun için öncelikle kedinizin oturmasını istediğiniz, kapıdan uzak güvenli bir yer belirlemeniz gerekiyor, alçak bir sehpa veya tabure bunun için uygun olabilir. Belirlediğiniz yerin üzerine bir adet ödül maması bırakın. Kediniz kokuyu alıp belirlediğiniz bu yere yöneldiğinde clickera basın ve “uzak dur” deyin. Düzenli olarak taburenin üzerine ödül maması bırakın, kedinizi gözlemleyin ve kediniz ödül mamasını arayıp bulduğunda “uzak dur” deyin.  Bir zaman sonra “uzak dur” sözcüğü kedinizin kapıdan uzağa, tabureye doğru koşması için yeterli olacaktır.

Kedinizi tezgâhtan uzak tutmak için de aynı yöntemi uygulayabilirsiniz. Kediniz için uygun bir oturma yeri belirleyin ve buraya ödül maması bırakın. Bu yeni oturma yerini çekici hale getirirseniz, mutfak tezgâhı eski cazibesini kaybedecektir.

Kedi Tuvalet Eğitimi

Kedinize tuvalet eğitimi vermek için biraz farklı bir yol izlemeniz gerekiyor. Tuvalet eğitimi biraz da kedinizin nereyi tuvalet için uygun gördüğüyle alakalıdır, yani kedi kumunu koyacağınız yerde kediniz için uygun koşulları hazırlamanız ve bunu doğru zamanda doğru yerde yapmanız gerekiyor.

Çoğu yavru kedi kum kabını kullanmayı annesini izleyerek öğrenir, fakat yavru kediniz henüz bu durumu kavrayamamışsa ona yardım edebilirsiniz. İlk olarak kedilerin alışkanlıkları üzerine yaşayan hayvanlar olduklarını kabullenmemiz gerekiyor. Bu sebeple devamlı aynı kedi altlığını kullanmaya çalışın. Kedi altlığı devamlı değişirse, kediniz altlığı tanıyamayacak bu da canını sıkacaktır. Diğer önemli noktalar:

• Kum kabının büyüklüğü. Kum kabı kediniz için yeterli büyüklükte olmalı. Kedinizden küçük bir hedefi tutturmasını beklemeyin.
• Kum kaplarının sayısı. Kediler bireysel yaratıklardır ve kendilerine ait olan eşyaları severler. Bu sebeple eğer evinizde birden fazla kedi varsa, yedek bir kabın yanı sıra her kedi için ayrı kum kabı bulundurmalısınız
• Kum kabının yeri. Mahremiyetlerine saygı gösterip kedilerinizin kum kaplarını birbirinden farklı yerlere koyun. Kum kaplarını tek sıra halinde yan yana dizmeyin. Ayrıca kedi kabı için nispeten sessiz bir yer seçmeniz iyi olacaktır, ancak kap gözden kaçacak bir yerde de olmamalıdır.
• Kum seçimi. Eğer kediniz kum kabını boş bırakıyorsa, her biri farklı türde kum konulmuş birkaç tane kabı yan yana bırakabilirsiniz. Kediniz tercih ettiği kumu kullanmaya başlayacaktır.

Kedi Tuvalet Eğitimi Hataları

Kedinizi asla yanlış yere tuvaletini yaptığı için cezalandırmayın. Pisliği temizleyip bir ağaca bağırmayı deneyebilirsiniz.  Zira eğer kedinizi cezalandırırsanız, kediniz onun bedensel işlevlerini sebepsizce sevmediğinizi düşünmeye başlayabilir. Bu durum kedinizin sizden habersiz ev içindeki gizli yerlere tuvaletini yapmasına sebep olabilir, ki bunun temizlenmesi çok daha zahmetli olacaktır.

Peki bütün denemeler başarısız olursa ne yapılmalıdır? Eğer tıbbi bir sorun olmadığı halde kediniz tuvaletini hala yapmaması gereken yerlere yapıyorsa, onu bir süreliğine küçük bir odaya hapsedebilirsiniz. Büyükçe bir kafese kedinizin yiyeceğini, diğer köşesine yatacağı yeri, diğer bir köşesine de kum kabını koyun. Kediniz yaşadığı alanı temiz tutma iç güdüsüyle yatağını veya yemeğini kirletmemek için tuvaletini kedi kumu kabına yapmayı seçecektir. Bunlara ek olarak, kediler taklit ederek öğrenen hayvanlardır. Bu sebeple kendi parmağınızla temiz bir kum kabında eşeleme hareketi yaparsanız, kedinizin kum kabını kullanmayı öğrenmesine yardımcı olabilirsiniz.

Bunlar kedi eğitiminin temel prensipleridir ve bunları kullanarak kedinize birçok başka şey de öğretebilirsiniz. Kedinize belirli hareketleri öğretmek istiyorsanız, kediniz istediğiniz harekete benzer hareketler yaptığında onu ödüllendirerek başarıya ulaşabilirsiniz. Örneğin kedinizin el sıkışmayı öğrenmesini istiyorsanız, uygun sesli komutla beraber kediniz patisini kaldırmaya ve komutu ayırt etmeye başladığında clickera basın ve ödül mamasını verin. Kediniz sizin komutunuza kendi isteğiyle karşılık vermeye başladığında, bu sefer ödül mamasını, patisini daha da yükseğe kaldırdığında verin ve böyle devam edin. Son olarak, asla umutsuzluğa kapılmayın, sinirlenmeyin ve eğitim alıştırmaları sırasında kedinizin de eğlendiğine emin olun.

Kedi Eğitimi yazısının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Kendi tecrübelerinizi aktarmak ya da eksik gördüklerinizi tamamlamak isterseniz yazımıza yorum yapabilirsiniz. Kedi Besleyenler Forumu‘nda merak ettiklerinizi sorabilir, Kedi Besleyenler grubunda paylaşımda bulunabilirsiniz. Kedi malzemeleri arıyorsanız sizi internet mağazamıza bekliyoruz. Yazımızı sosyal medyada paylaşan tüm evcil hayvan severlere buradan teşekkürlerimizi iletiyoruz.