Yüzyıllar önce Tibet’te üretilen bu köpek, en eski köpek ırklarından biridir. Geçmişte genellikle çoban köpeği ve bekçi köpeği görevlerini üstlenmiştir. Son zamanlarda aile köpeği, hatta gösteri köpeği rollerini de almıştır. Soylu duruşu, uzun kürkü, göz alıcı rengi ve güzel kuyruğuyla Tibet mastifi her ortamda ilgiyi üzerinde toplar. Yürüyüşe çıktığınızda insanlar sizinle sohbet etmek için başınıza toplanır. Fakat bir köpekten bütün beklentiniz gösteriş ise, bu ırk sizin için uygun değildir.

Kusurlarını saymadan önce, bu ırk hakkında sevdiğimiz özelliklerinden bahsedelim. Tibet mastifi sevecen, nazik, sabırlı ve anlayışlıdır. Yüzyıllar boyunca insanlarla iç içe olması, ona insanları anlama hissi kazandırmıştır. Çalışkan, ailesini her türlü tehlikeye karşı koruyan, sadık ve cesur bir köpektir. İri ve cüsseli yapısı sayesinde harika bir bekçi köpeğidir. Yüzyıllar boyunca bu iş üzerine yoğunlaşmasıyla koruyuculukta mükemmel seviyeye ulaşmıştır.

Bu özellikleri duyunca sahiplenmek istediğinizi duyar gibiyiz. Fakat olumsuz  sayılabilecek diğer özelliklerini de dikkatli şekilde incelememizi tavsiye ederiz. Özgürlüğüne düşkün olduğundan her zaman sizden emir almak için beklemez. Sizin köpeğiniz olmaktan ve aranızdaki bağdan zevk alır; fakat özellikle haklı olduğunu düşündüğü durumlarda her zaman sizi dinlemez. İnatçı yapısı nedeniyle, genellikle itaat ve çeviklik müsabakalarında iyi dereceler elde edemez.

Yeme, içme, barınma gibi ihtiyaçları karşılandığı sürece genel anlamda sessiz bir ırktır. Gece dışarıda bırakıldığında havlar. Bunun için en iyi çözüm, geceleri onu eve almaktır. Tibet mastifi çitlere tırmanmasıyla bilinir. Bahçede kalıyorsa, bahçenin etrafı sağlam bir çitle ya da duvarla çevrilmelidir. Uzun süre bahçede tek başına bırakılmaması gerekir. Aksi halde bölgesini sahiplenmeye, çukur kazmaya ve saldırganlaşmaya başlar.

Kendi ailesindeki çocuklarla yavruluktan itibaren birlikte büyütüldüğünde hoşgörülüdür. Genellikle küçük çocuklu aileler için uygun değildir. Tibet mastifi çocukların çığlığını, bağırmasını ve ziyarete gelen çocukları kendisine tehdit olarak algılar. Yabancı çocukların eve gelmesinden rahatsız olur. Bölge sahiplenmesi sadece çocuğunuzun değil, sizin de sosyal hayatınızı olumsuz etkiler. Eğer evinize arkadaşlarınız sıklıkla geliyorsa, bu köpek sizin için uygun değildir. Zira sadece izin verdiği insanlar eve girebilir.

Sosyalleşme bu ırk için zorunludur. Yavruyken ve büyüdüğünde mümkün olduğunca parka, markete, farklı aktivitelere götürülmelidir. Yeni insanlarla tanışmasına izin verin. Çekindiği insanlarla temasında dikkatli olun. İnsanlar hakkında güçlü içgüdülere sahiptir. Eğer bazı insanlarla iyi geçinemiyorsa, genellikle bir sebebi vardır. Tasmasız dolaştırılamaz. Yürüyüş için birkaç farklı rota seçilmelidir. Aksi halde o bölgeyi sahiplenir.

Uygun bir sahip ve yuva ile karşılaşırsa harika bir köpek olur; fakat her hayat tarzına uyum sağlayamaz. Bu köpeğe ilgi duyuyorsanız, Tibet mastifi üreticileri ve sahipleriyle konuşarak kendinizi hazırlayın. Kesin olan bir şey varsa, o da bu sadık köpeği aldığınızda harika ve maceralı bir yola çıkacağınızdır.

Tibet Mastifi Özellikleri

  • Tibet mastifi tıpkı bullmastiff, newfoundland, cane corso ve danua gibi büyük bir ırktır.
  • Bu küçük tatlı ayıcığın büyüdüğünde 50-80 kilograma çıkacağını unutmayın. Boyutları apartman hayatı için uygun değildir.
  • Genellikle sabah ve akşam enerjiktir. Bu zaman diliminde egzersiz yapmalıdır. Eğer bu saatlerde vaktiniz yoksa, size uygun bir köpek ırkı değildir.
  • Ev içinde sakindir. Bahçede veya dışarıda yaşamaya uygun değildir. Sahibiyle ve ailesiyle birlikte olmak ister.
  • Korumacı doğası gereği tasmasız dolaştırılmamalıdır. Farklı rotalarda dolaştırarak bir bölgeyi sahiplenmesine izin verilmemelidir.
  • Çok zeki, inatçı ve bağımsız yapısına rağmen sahibinin duygularına karşı hassastır. Eşinizle veya çocuğunuzla kavga ettiğinizde üzülür. Size eşlik etmeyi sevse de bunu asla yılışıklık seviyesine getirmez.
  • İtaat ve çeviklik müsabakalarına yarışmacı olarak beslemek isteyen sahipler için uygun değildir.
  • Eğer gece dışarıda bırakırsanız, bekçi köpeği olarak görevinin başında olduğunu sabaha kadar havlayarak gösterecektir. Bu yüzden dışarıda bırakmayın. Gündüzleri tam tersine çok sessizdir.
  • Yılın bir bölümü hariç tüy dökümü azdır. Tüy dökme zamanında sıklıkla fırçalanmalıdır. Diğer zamanlarda haftalık fırçalama yeterlidir.
  • Yavruluktan itibaren sürekli sosyalleşmeye ihtiyaç duyar. Aksi takdirde tanımadığı köpek ve insanlara karşı aşırı saldırganlaşır. Sosyalleşerek tanıdığı insan ve hayvanlarla iyi geçinir.
  • İlk defa köpek besleyeceklere ve çekingen karakterli sahiplere önerilmez. Köpeğe karşı hem dominant hem de sevgi dolu, kendinden emin eğiticiye ihtiyacı vardır. İnatçıdır ve söylediklerinizi test edecektir.
  • Yeterli egzersiz yapmadığında havlama, eşyaları parçalama gibi olumsuz davranışlar sergiler. Bu köpeği sahiplendiğinizde, 3 yaşına ulaşana dek birkaç eşyanızı kaybedeceğinizi unutmayın.
  • Kendi ailesindeki çocuklarla yavruluktan itibaren birlikte büyütüldüğünde hoşgörülüdür. Genellikle küçük çocuklu aileler için uygun değildir. Tibet mastifi çocukların çığlığını, bağırmasını ve ziyarete gelen çocukları kendisine tehdit olarak algılar. Başka çocukların eve gelmesinden rahatsız olur.
  • Erkek Tibet mastifinin omuz yüksekliği en az 65 santimetredir ve ağırlığı 50 ile 80 kilogram arasındadır. Dişi ise en az 60 santimetredir ve ağırlığı 40 ile 60 kilogram arasında değişir.

Sağlıklı bir köpek sahibi olmak istiyorsanız, sorumsuz bir üreticiden, yavru köpek çiftliğinden ya da pet shoptan asla köpek sahiplenmeyin. Bunun yerine,  genetik bozukluğu olmadığı bilinen sağlıklı ırk yetiştiricilerini tercih edin. Genetik bozukluğu olan köpeklerin yavruları,  aynı genetik bozuklukları göstermektedir.

Tibet Mastifi Geçmişi

Kökeni Tibet’e dayanır. 19’uncu yüzyıla kadar hakkında fazla bir bilgi yoktur. Yüzyıllardır insanlarla birlikte olduğuna inanılır. Mastif ırkı köpeklerin 5000 yıl öncesine dayanan DNA örnekleri Tibet’te bulunmuştur. Şüphesiz ki Tibet mastifi bu tarih öncesi köpeklerin soyundan gelmektedir. Tibet mastifinin iki çeşidi mevcuttur: Köylerde yaşayan ve çoban köpekliği yapan Do-Khyi ve koruma köpeği vazifesiyle Tibet Budalarını koruyan Tsang-Khyi.

1800’ler öncesi geçmişi hakkında çok az bilgi mevcuttur. 1800 yılında, yüzbaşı rütbesindeki Samuel Turner, anılarında “devasa köpeklerden” bahsetmiştir. Ancak anılarında ayrıntılı bilgi ve tanımlama bulunmamaktadır. 1847’de Hindistan Valisi Lord Hardinge tarafından Kraliçe Viktorya’ya Tibet Mastifi hediye edilmiştir. 1873’de İngiltere Köpek Kulubü kurulmuş ve bu iri köpek Tibet mastifi olarak soy kütüğüne işlenmiştir.

1874’de Kral VII. Edward, Alexandra Palace Show’da sergilenmek üzere iki Tibet mastifi getirmiştir. Zamanla daha çok Tibet mastifi, Avrupa ve İngiltere’ye getirilmiş ve 1931 yılında Tibet Mastifi Köpek Kulübü kurulmuştur. Ancak II. Dünya Savaşı, köpeğin yetiştirilmesini sekteye uğratmıştır. 1976 sonrasında İngiliz yetiştiriciler köpeği Tibet’ten getirmeye devam etmştir.

Tibet Mastifi Karakteri

Zorlayıcı kelimesi, bağımsız ve inatçı bu köpeği en iyi tanımlayan kelimedir. Zekidir ve benlik duygusu yüksektir. Kendisine evcil hayvan yerine bir birey gibi davranılmasından hoşlanır. Sahibini ve ailesini mutlu etmek ister. Ancak bazen sahibini dinlemek yerine kendi yoluna gider. Sıklıkla ondan istenilenler hatırlatılmalıdır. Ailesine karşı çok sadıktır ve tam bir koruma köpeğidir. Yabancılara karşı çok dikkatlidir.

Hayat boyu etkilerini sürdürecek erken sosyalleşme, bu köpeğin kendi bölgesinde saldırganlaşmasını önler. Yavru köpek okuluna katılmak, eğitimi için harika bir başlangıç olacaktır. Düzenli olarak eve ziyaretçi çağırmak, kalabalık parklara götürmek, köpek kabul eden marketlere girmek köpeğinizin sosyalleşmesini artıracaktır.

Tibet Mastifi Sağlığı

Tibet mastifi genel anlamda sağlıklı bir ırktır. Fakat her ırkta olduğu gibi bazı hastalıklara yakalanma olasılığı daha fazladır.

Kalça çıkığı: Kalça çıkığı uyluk kemiğinin kalça eklemine tam oturmamasıyla ortaya çıkan kalıtsal bir hastalıktır. Özellikle büyük ırk köpeklerde görülür. Bu hastalığa yakalanan bazı köpekler ağrı ve topallama gibi belirtiler gösterirken, bazıları hiçbir belirti göstermez. Köpek büyüdükçe eklem iltihabı da gelişir. Kalça çıkığı olan köpekler çiftleştirilmemelidir. Eğer yavru alacaksanız, anne babadasında kalça çıkığı olmadığına emin olun.

Dirsek çıkması: Büyük köpek ırklarındaki başka bir kalıtsal rahatsızlıktır. Köpeğin dirseğine bağlı üç eklemin farklı hızda büyüdüğünde ortaya çıkar. Topallığa sebep olabilir. Hastalığın ilerlemesine bağlı olarak veteriner cerrahi müdahale, diyet ya da ilaç tedavisi önerebilir.

Panosteit: Köpeğin büyüme çağında çektiği ağrılar olarak bilinir. Uzun kemiklerin iltihaplanması olarak iri ırk yavrularında görülür. Topallığa sebep olur. Ağrılar 1 ile 6 ay arası sürebilir. Köpek büyüdüğünde ağrılar kesilir. Rahatsızlık ortaya çıktığında ağrı kesici kullanmakta fayda vardır.

Canine Inherited Demyelinative Neuropathy (CIDN): Kalıtsaldır ve yavrular 6 haftalık olana kadar belirtilerini gösterir. Hastalık sinir sistemini etkiler ve arka bacaklarda güç kaybı oluşur ve zamanla bütün vücutta felce sebep olur. Bilinen bir tedavisi yoktur. Kalıtsal rahatsızlığı olmayan köpeklerin çiftleştirilmesiyle görülme oranı düşer.

Autoimmune Hypothyroidism: Yaşlı ve orta yaşlı köpeklerde iç salgı bezlerinde oluşan rahatsızlıkla ortaya çıkar. Kilo alma, derinin pul pul olması, halsizlik gibi belirtileri vardır. Tanı alınmasıyla köpek ilaç tedavisine başlar. Ömrü boyunca ilaç kullanır.

Yavru sahiplenirken, anne ve babasının sağlık sertifikasına; Tibet mastifi için özellikle kalça, dirsek ve tiroid bezi rahatsızlıklarına bakılmalıdır. Sağlık sertifikası, köpeğin sağlık kontrolünden geçtiğini ve sağlık sorunu olmadığını gösterir. Bazı rahatsızlıklar köpek tam olgunluğa ulaşana kadar ortaya çıkmaz. Bu yüzden köpeğini 2-3 yaşından itibaren çiftleştiren üreticileri tercih edin.

Tibet Mastifi Bakımı

Kapalı bahçeli bir evde yaşaması tercih edilir. Böylece bahçede egzersiz yapabilir. Günde 20-30 dakika oyun oynaması ya da yürüyüş yapması günlük egzersiz ihtiyacını karşılar. Kendi cüssesinde başka bir köpekle oynamayı sever. Küçük bir avluda enerjisini atamaz. Sahibinin yanında olmak ister. Bu yüzden evde bakılmalıdır. Kuru sıcak havaya adapte olabilir, ama kalın kürkü sıcak ve nemli havalarda yaşamasını zorlaştırır. Sıcak havada gölge altında durmalıdır ve dışarı çıktığında taze suyu hazır bulunmalıdır.

Yavru Tibet mastifi, diğer ırklara göre daha hızlı büyür. Gelişimi 1 yaşından sonra bile devam eder. Oluşabilecek ortopedik sorunları engellemek amacıyla 1 yaşına gelene kadar bahçede oyun oynama süresini sınırlayın ve uzun yürüyüşlerden kaçının. Yavruyu eve getirdiğiniz andan itibaren eğitimine başlayın. Zekidir ve çabuk öğrenir. Ancak inatçı yapısı nedeniyle sert itaat eğitimlerinde başarılı değildir.

Köpeğinizle en güçlü bağı oluşturmak için sakin, azimli ve kararlı olun. Ceza vermek yerine her zaman pozitif davranışlarını ödüllendirin. Düzenli eğitim ve sosyalleşme sayesinde, birlikte mutlu bir hayat yaşayacaksınız. Sıkılmış ve yalnız kalan bir Tibet mastifi tahmin ettiğinizden daha çok havlar ve agresif davranışlar sergiler.

Tibet mastifinin eve alışma süreci kolaydır. Kafes eğitimi sayesinde, evde olmadığınızda istenmedik objeleri çiğnemesini engelleyebilirsiniz. Kafes aynı zamanda sıkıldığında ve yorulduğunda vakit geçireceği güvenli bir sığınaktır. Kafes asla ceza amaçlı kullanılmamalıdır.

Tasma eğitimi önemlidir. Aksi takdirde köpeğiniz 80 kilonun üzerine çıktığında sizi istediği yöne sürükler. Asla tasmasız dolaştırılmamalıdır. Yürürken sizi çekiştirmemesi için tasma eğitimini mutlaka almalıdır.

Sosyalleşme bu ırk için olmazsa olmazdır. Diğer köpeklere karşı dominant davranır. Ailesine ve sahibine karşı aşırı korumacıdır. Yavruyken, köpek eğitim okuluna katılması harika bir başlangıçtır. Sosyalleşme aktiviteleri ömrü boyunca devam etmelidir. Doğru eğitim, tutarlılık ve sosyalleşme sayesinde köpeğiniz, ailenizi koşulsuz seven ve koruyan bir köpek olacaktır.

Tibet Mastifi Beslenmesi

Tavsiye edilen günlük mama miktarı; iki öğüne bölünmüş, 4-6 bardak kaliteli kuru mamadır. Tabii bazı köpekler için bundan daha fazlası gerekli olur. Midede şişkinlik olmaması için öğünle egzersiz arasında en az 1 saat boşluk bırakılmalıdır.

Yetişkin köpeğinizin ne kadar mamaya ihtiyaç duyduğu; büyüklüğüne, yaşına, yapısına, metabolizmasına ve aktivite düzeyine bağlıdır. Köpekler de tıpkı insanlar gibi bireylerdir ve hepsinin mama ihtiyacı aynı miktarda değildir. Son derece aktif bir köpeğin tembel bir köpekten daha fazla gıdaya ihtiyaç duyacağı bilinmelidir. Satın aldığınız köpek mamasının kalitesi de önemlidir. Köpek maması ne kadar iyi olursa, köpeğiniz için o kadar besleyici olur.

Bütün gün köpeğinizin önünde mama bırakmak yerine, günde 2 kere besleyerek kilo almasını ve yağlanmasını önleyin. Köpeğinizin kilo durumunu öğrenmek istiyorsanız, elle kontrol ederek öğrenebilirsiniz. Başparmaklar omurgayı, diğer parmaklar köpeğin yan kısmını  kavrayacak şekilde köpeği tutun. Kaburgalarını hissediyorsanız, köpeğiniz iyi durumdadır. Eğer kaburgaların üstünde yağ tabakası hissediyorsanız,  diyete ve hafif egzersize başlaması gerekir.

Tibet Mastifi Kürk Rengi ve Bakımı

Tibet mastifi çift katmanlı kürke sahiptir. Üst katman uzun, kalın ve dolgunken; alt katman ağır, yumuşak ve pamuksudur. Sıcak havalarda alt katman incelir. Tüyleri sert ve düzdür; asla dalgalı, kıvrımlı ya da ipeksi olmaz. Boyun ve omuz kısmında yelesi vardır. Kuyruğu ve kalçası daha tüylüdür. Erkeklerin dişilere göre yelesi ve kürkü daha uzun olur.

Kürk rengi siyah, kahverengi, altın ve mavi renklerinde olabilir. Göz ve ağız çevresinde, boğazında, ön bacaklarının alt kısmında, arka bacaklarının iç kısmında ve kuyruğunun alt kısmında benekleri olabilir. Bazı Tibet mastiflerinin göğsünde ve ayaklarında beyazlık bulunur.

Kürkünün alt katmanı, üst katmanına göre daha açık renklidir. Koyu kahverenkli ve çizgili köpekler köpek yarışmalarında kusurlu sayılır. Ancak bu onların koruyucu ve arkadaş canlısı Tibet mastifi olduğu gerçeğini değiştirmez.

Çok az tüy döker. Mevsime göre döktüğü tüy miktarı değişir. Haftada 2-3 kez sert bir fırçayla fırçalanmalıdır. Böylece ölü ve kopmuş tüylerinden temizlenecektir. Köpeğinizi fırçalarken yele, kuyruk ve bacaklarını kontrol edin. Bu bölgeler keçelenmeye ve tüylerin karışmasına müsaittir. İhtiyacı olduğunda yıkayın. Çok çabuk kirlenmediğinden genellikle ayda bir kere banyo yeterlidir.

Dişlerini tercihen günlük, mümkün değilse en azından haftada 2-3 kere fırçalayın. Tırnakları ayda bir ya da iki kere kesilmelidir. Yürürken tıkırtı sesi duyuyorsanız tırnaklarının kesilme vakti gelmiştir. Kısa tırnaklar köpeğin sağlığı açısından önemlidir. Tırnakları uzadığında mobilyalara ve kendi eşyalarına zarar verir.

Kulağını kir, kızarıklık ve enfeksiyon belirtilerine karşı haftalık kontrol edin. Veterinerin önerdiği temizleyici bez ya da pamukla kulaklarını temizleyin. Kulak kanalının dış kısmını silin. Pamuğu kulak kanalının içine doğru sokmamaya özen gösterin.

Yavruluktan itibaren, köpeğinizi fırçalamaya ve günlük olarak kontrollerini yapmaya alıştırın. Patilerini sık sık kontrol edin. Çünkü köpekler patileri konusunda hassastır. Ağzının kontrol edilmesini ona alıştırın. Yapılan haftalık kontroller, olası sağlık sorunlarını erken teşhis etmeye yardımcı olacaktır. Bu şekilde ilgilenmeye devam ettiğinizde, köpeğiniz yetişkin olana kadar temel sağlık kontrolü ve bakımını yapacak seviyeye geleceksiniz.

Tibet Mastifi ve Çocuklar

Büyümüş çocuklu aileler için uygundur. Yeni yürümeye başlayan çocuklarla oynamak ve vakit geçirmek için çok iridir. Onlara asla zarar vermek istemez. Ancak küçük bir çocuğu kolaylıkla yere düşürebilir veya üstüne basabilir. Çocuğunuzu, köpeğin bulunduğu ortamda asla koşmaması ve bağırmaması hakkında yetiştirin. Gürültü ve koşuşturmaca köpeğinizi heyecanlandırabilir. Çocukların peşinden koşmak ve onlarla oynamak için çok büyüktür.

Aynı zamanda çocuğunuzu başka çocuklardan koruma hissine sahiptir. Özellikle güreş gibi kavgaya benzer aktivitelerde çocuğunuzu korumak ister. Çocuğunuzla oyun oynarken sürekli gözetleyin. Böylece sizin orada olduğunuzun farkında olur.

Çocuklara, köpeklere nasıl yaklaşacakları ve sevecekleri hakkında bilgi verin ve her temasında mutlaka gözlemleyin. Uyuyan ya da mama yiyen bir köpeğe asla yaklaşmaması gerektiğini öğretin. Hiçbir köpek çocuklarla yalnız başına bırakılmamalıdır.

Diğer köpek ve kedilerle birlikte büyütüldüğünde onlarla iyi geçinir. Yetişkinliğe eriştiğinde, yeni bir köpek için alışma sürecine ihtiyaç duyar.

Bir cevap yazın