Evde Balık Beslemek

Evde balık beslemek oldukça eğlenceli bir hobidir. Akvaryum kurulumu ve bakımı pahalı bir uğraş değildir. Ayrıca beslenebilecek birçok balık türü vardır. Yapılması gereken küçük ve dengeli bir ekosistem kurup, temiz kalmasını sağlamaktır. Kimi akvaristler bu zahmete dayanamadığından hobiyi bırakır. Ancak hobiye gerçek anlamda gönül verenler hep daha büyük bir akvaryumu olsun ister.

Yeni başlayanların bazıları tecrübesizliği yüzünden hobiye veda eder. Çünkü evde balık beslemek hakkında yeterli bilgiye sahip değillerdir. Bu işe gönül veren herkesin, ilk bilmesi gereken balıkların çok hassas canlılar olduğudur. Bu bilinçle hareket edildiğinde akvaryum balıkları sağlıklı ve uzun ömürlü olur. Peki evde balık beslemek isteyenler nelere dikkat etmelidir? Bu yazımızda bu sorunun cevaplarını arayacağız.

Evde Balık Nasıl Bakılır

Akvaryum kurulumu yapmadan önce balık bakımı hakkında temel bilgileri edinmek gerekir. Örneğin balıkları akvaryuma koymadan önce azot döngüsü tesis edilmeli, suyun ph değeri ve sıcaklığı beslenecek balık türlerine uygun olmalıdır. Kurulumdan sonra akvaryum temizliği aksatılmamalı ve haftalık kısmi su değişimleri yapılmalıdır. Doğru balık yemi kullanılmalı ve artık yemler suda bırakılmamalıdır.

Akvaryum Azot Döngüsü

Akvaryum azot döngüsü daha önce hiç duymadığınız bir terim olabilir. Ancak hobiyle uğraşacaksanız ciddiye almanız gerektiğini söylememiz gerekir. Balıklar dışkısını akvaryuma bırakır. Bu dışkı akvaryum ya da filtre temizlenene kadar akvaryumda kalır. Bu süre boyunca dışkının parçalanması neticesinde amonyak ve nitrit ortaya çıkar. Her iki madde de balıklar için zehirlidir. Peki çok az miktarı bile balıkları zehirleyen bu maddeler nasıl etkisiz hale getirilir?

Bunu sağlayan akvaryumdaki bazı yararlı bakterilerdir. Akvaryum çakıl taşlarına ve özellikle de filtre süngerine yerleşen bu yararlı bakteriler amonyağı önce nitrite, daha sonra da nitrata çevirir. Nitrat diğer iki madde kadar zehirli değildir. Belli bir konsantrasyonun altında, genellikle 40 ppm altı, nitrat konsantrasyonu kabul edilebilirdir.

Nitrat konsantrasyonunun sürekli artışı, kısmı su değişimleri ile engellenir. Genellikle haftada bir defa %25-30 kısmi su değişimi yapmak, sudaki nitrat oranını limit altında tutmak için yeterli olur. Kalabalık ya da küçük bir akvaryumda ise daha sık kısmi su değişimi yapmak gerekir.

Peki akvaryuma çok sayıda balığın aynı anda koyulması halinde ne olur? İlk kurulumda akvaryumdaki bakteri kolonisi oldukça azdır. Aniden artan amonyak miktarı ile baş edemeyeceklerdir. Yani suda amonyak birikir ve balık ölümleri gerçekleşir. Bu duruma hobide yeni akvaryum sendromu da denir. Bunun olmaması için iki yöntem uygulanabilir. İlk kurulumda hazır bakteri kültürü kullanır ya da bakteri popülasyonu kontrollü bir şekilde arttırılır.

Suyun PH Değeri ve Sıcaklığı

Akvaryumun güvenli olması için azot döngüsünün tesis edilmiş olması yeterli değildir. Su sıcaklığının ve pH değerinin de balıkların yaşayabileceği aralıkta olması gerekir. pH değeri hakkında bir fikriniz olmayabilir. pH değeri suyun içindeki mineral miktarına göre değişiklik gösterir. Bol minarelli su alkali yani pH 7.0 üzeri olurken, yumuşak su asidik yani pH 7.0 altı olur. İdeal pH değeri beslenecek balık türüne göre belirlenir. Örneğin lepistes için ideal pH değeri 6.8 ile 8.5, sarı prenses için 7.7 ile 8.6, neon tetra içinse 6.5 ile 7.0 arasıdır.

Akvaryumda beslenebilecek balıkların birçoğu tropik tatlı su balığıdır. Melek balığı, çöpçü balığı, plati, moli ve daha birçok akvaryum balığı bu gruba dahildir. Bu balıklar için ideal akvaryum sıcaklığı 24 ile 27 santigrat derece arasıdır. Barışçıl olanlarla karma akvaryum kurulabilir. Japon balıkları ise nispeten daha soğuk suda yaşamaya alışıktır. Onların akvaryumunda su sıcaklığı 21 santigrat derecenin altında tutulmalıdır.

Anlaşılacağı üzere tropik balıklarla, japon balıklarını aynı akvaryumda beslemek mümkün değildir. Suyun japon balıkları için sıcak olması, kalıcı sinir sistemi rahatsızlığı yaşamalarına neden olur. Tropik balıklara göre soğuk olması halindeyse hastalıklar baş gösterir.

Düzenli Kısmi Su Değişimleri

Akvaryum suyunun temiz kalması düzenli kısmi su değişimleri ile mümkün olur. Suyun tamamı hastalık olmadığı sürece değiştirilmemelidir. Çünkü balıklarda şoka neden olabilir. Bunun yerine her hafta suyun bir kısmı değiştirilmelidir. Genellikle %25-30 oranında suyun değiştirilmesi yeterli olur. Ancak küçük ya da kalabalık akvaryumlarda daha sık su değişimi yapmak gerekir.

Kısmi su değişimi yapılmadığında su değerlerini kontrol altında tutmak güçleşir. Akvaryumda dışkı ve artık yem birikir. Böyle bir ortam balıklar için hiç de sağlıklı değildir. Dip süpürgesi kullanılarak yapılan dip çekimi sayesinde, hem temizlik hem de su değişimi yapılmış olur.

Beslenecek Balık Türleri

Beslenecek balıkların ne kadar büyüdüğüne, mizacına, ne kadar akvaryuma ihtiyaç duyduklarına ve birbiriyle uyumlu olup olmadıklarına dikkat etmek gerekir. Balıkları sadece güzel görünüşlerine göre satın almak, yeni başlayan birçok akvaristin yaptığı hatadır. Bu şekilde alınan balıklarda uyum sorunu yaşanması oldukça muhtemeldir. Örnek vermek gerekirse tetrazon yüzgeç ısırma gibi kötü bir şöhrete sahiptir. Bu durum mağdur balıkların enfeksiyon kapmasına ve stres olmasına neden olur.

Balıkların türüne karar verdikten sonra sayısına karar verilmelidir. Akvaryumun aşırı kalabalık olmaması gerekir. Çünkü bu durum çatışmalara, strese ve hastalıklara neden olur. Çatışmalar yaralanmaları ve enfeksiyonları beraberinde getirir. Stresli bir ortamda yaşayan balıkların ömrü daha kısa olacaktır.

Balıkların Beslenmesi

Balıkları açlıktan öldürmek pek kolay değildir. Günde bir defa beslenmeleri yeterli olur. Çiklit gibi büyük türlerin iki defa ve azar azar beslenmesinde fayda vardır. Bu sayede şişkinlik yaşamamış olurlar. Pul yem çoğu balık tarafından kabul görür. Ancak vatoz ve çöpçü balığı gibi dipten beslenen canlılar için suda batan yemlerin kullanılması gerekir.

Balıklar otçul, etçil ya da hepçil beslenir. Kullanılan yemin balığın beslenme tarzına uygun olması gerekir. Aksi belirtilmedikçe akvaryum balıkları 2-3 dakikada yediği kadar günde iki defa ya da 5 dakika içinde yediği kadar günde bir defa beslenir. Suda artık yemlerin olmaması akvaryumun daha sağlıklı olmasını sağlar.

Akvaryumda Yosunlanma

Hobiye yeni başlayan birçok akvarist yosun problemi ile karşılaşır. Sebebini anlatmaya çalışalım. Yosunlar bitkiler gibi ışığa ihtiyaç duyan canlılardır. Akvaryumun görselliğini arttırmak için kullanılan aydınlatma, yosunların çoğalmasına neden olur. Bu yüzden tüm gün açık bırakılmaması gerekir. Gündüz 8-10 saat açık bırakılabilir. Gece mutlaka kapatılmalıdır, çünkü balıklar da uyumaya ihtiyaç duyar.

Yosun problemine sebep olan güneş ışığı da olabilir. Bu yüzden akvaryumun güneş ışığını uzun süre doğrudan almaması gerekir. Aksi halde yosun patlaması meydana gelecektir. Artık yemler de yosunların gelişimine neden olur. Sebebi yemlerin suda çözünmesi neticesinde ortaya çıkan fosfatın yosun gelişimini desteklemesidir.

Aslında akvaryumda bitki yoksa, aydınlatma olmasına da gerek yoktur. Çünkü aydınlatmanın balıklara herhangi bir faydası olmaz. Bitkili akvaryumda LED ya da floresan lamba kullanılabilir. Bitki bulundurulması yosun gelişimini azaltacaktır. Çünkü yosunların ve bitkilerin ihtiyaç duyduğu besin maddeleri birebir aynıdır.

Evde Balık Beslemek İçin Gerekli Malzemeler

• Yeterli büyüklükte akvaryum
• Akvaryum standı
• Akvaryum kapağı, özellikle sudan zıplayan balıklar beslenecekse
• Aydınlatma, özellikle bitki bulundurulacaksa
• Akvaryum filtresi
• Akvaryum ısıtıcısı
• Termometre
• Taban malzemesi (Bitki bulundurulmayacaksa zorunlu değildir.)
• Balık kepçesi
• pH test kiti
• Dip süpürgesi
• Yosun kazıyıcı

Akvaryum büyüklüğü beslenecek balıkların türüne ve sayısına göre belirlenmelidir. Ancak ne kadar büyük olursa, suyu temiz tutmanın daha kolay olacağının bilinmesinde fayda vardır. Küçük bir akvaryumda suyun temiz kalması için sık sık temizlik yapmak gerekir.

Akvaryumun dayanıklı bir standın üzerine koyulması gerekir. İçi su ile doldurulduktan sonra, akvaryumu boşaltmadan yerini değiştirmek mümkün değildir. Bu yüzden yerine karar verilmeden su ile doldurulmamalıdır. Akvaryum kapağı hem buharlaşmayı azaltır, hem de balıkların sudan dışarı sıçramasını önler.

Akkor, halojen, floresan ve civa buharlı gibi birçok akvaryum aydınlatması bulunur. Hepsinin avantaj ve dezavantajları vardır. Ancak LED aydınlatmayı çoğu akvaryumda kullanmak mümkündür. Hem LED aydınlatmanın ömrü ve enerji verimliliği diğer hepsine göre daha fazladır.

Akvaryum Filtresi Seçimi

İç filtre, dış filtre ve askı filtre gibi birçok filtre çeşidi vardır hobide. İç filtre daha çok küçük akvaryumlarda tercih edilir. Askı filtre suda akıntı oluşturmakta ve oksijen miktarını arttırmakta fayda sağlar. Akıntılı suda yaşamaya alışık balıkların akvaryumunda kullanılabilir. 200 litreden büyük bir akvaryumda dış filtre kullanmakta fayda vardır. Dış filtre suyun temiz kalmasında oldukça başarılıdır.

Akvaryum Isıtıcısı Gerekli Mi

Akvaryum sıcaklığının istenen değer aralığında kalması için ısıtıcıya ihtiyaç olabilir. Tropik akvaryum balığı beslenecekse ve ortam sıcaklığı 23 santigrat derecenin altına düşüyorsa, akvaryum ısıtıcısı bulundurmak zaruriyettir. Otomatik devreye giren akvaryum ısıtıcısı sayesinde, su sıcaklığının ne olduğunu düşünmeye gerek kalmaz. Japon balığı akvaryumunda çoğu zaman ısıtıcı kullanmaya gerek yoktur. Zaten japon balıkları oda sıcaklığında yaşayabilen canlılardır.

Akvaryum Kumu Gerekli Mi

Kum ya da çakıl taşı gibi taban malzemelerine daha çok bitkili akvaryumlarda ihtiyaç olur. Bitki köklerinin tutunabilmesi ve ihtiyaç duyduğu besinlere ulaşabilmesi için taban kurulumu yapılır. Bitki bulundurulmayacaksa taban malzemesi kullanmaya gerek yoktur. Java fern ve java moss gibi köksüz bitkiler yetiştirilecekse, kum kullanmak yine gerekmez.

Bahsettiğimiz temel hususlara dikkat ettiğiniz sürece, akvaryumda sağlıklı bir ortam elde edeceğinize emin olabilirsiniz. Elbette ilk zamanlar bazı hatalarınız olabilir, ancak en iyi öğrenme şekli aslında elde ettiğimiz deneyimlerdir. Elinizden geldiğini yaptığınızı düşünüyorsanız, kötü sonuçlar aldığınızda kendinizi kötü hissetmeyin ve öğrenmeye açık olun. En nihayetinde sizin de arkanıza yaslanıp keyfini çıkaracağınız bir akvaryumunuz olacaktır.

Evde Balık Beslemek yazısının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Kendi tecrübelerinizi aktarmak ya da eksik gördüklerinizi tamamlamak isterseniz yazımıza yorum yapabilirsiniz. Akvaryum Forumu‘nda merak ettiklerinizi sorabilir, Balık Besleyenler grubunda paylaşımda bulunabilirsiniz. Balık malzemeleri arıyorsanız sizi internet mağazamıza bekliyoruz. Yazımızı sosyal medyada paylaşan tüm evcil hayvan severlere buradan teşekkürlerimizi iletiyoruz.