Frontoza Balığı

Frontoza balığı (Cyphotilapia Frontosa) Afrika’daki Tanganika Gölü’nde yaşayan ciklet türlerinden biridir. Bu göldeki çoğu ciklet türü kayaların ve yarıkların arasına saklanmayı tercih ederken, frontoza gölün derin kesimlerinde gruplar halinde yaşamayı tercih eder. Ortalama 35 santimetre boya ulaşır ve 20 sene hayatta kalabilir. Yunus ciklet balığı gibi kafa yapması için 10 santimetre boya ulaşması gerekir.

Başındaki çıkıntının büyüklüğü yaşı ve gücü hakkında bilgi verir. Baş çıkıntısı ne kadar büyükse, frontoza balığı da o kadar yaşlıdır. Birçok farklı renkte olabilir. Bu varyetelerine farklı isimler verilmiştir.

Frontoza Türleri

Frontoza balığının brundi, zaire kapampa, kavalla, kigoma, kipili, mpimbwe, nord congo, sambia ve moba zaire gibi isimlerle adlandırılan farklı varyasyonları bulunur.

• Frontoza Brundi balığı soluk mavi renklidir ve vücudunda 5 tane dikey çizgi vardır. Altıncı çizgi balığın baş kısmındadır ve gözlerinin üzerinden geçer.
• Zaire Kapampa balığı koyu mavi renkli yüzgeçlere sahiptir. Vücudunun üst kısmı ve ensesi yanar döner renklidir. Gözlerinin arasında kalan siyah çizgi ağız hizasına uzanır. Göğsünün altındaki yüzgeç ve vücudundaki mavi çizgiler daha açık mavidir.
• Kavalla olarak isimlendirilen türün vücudunda beş tane siyah çizgi vardır. Vücudunda mavi haricinde sarı tonlar da bulunur.
• Kigoma ise yanaklarındaki koyu mavi ya da siyah beneklerle kendini belli eder. Sırt kısmı sarımsıdır. Vücudunda altı tane beyaz ya da açık mavi dikey çizgi bulunur.
• Kipili olarak adlandırılan türü brundi ile çok benzerdir. Aralarındaki fark kipilinin vücudunda beş çizginin bulunmasıdır.
• Mpimbwe mavi renkli başı ve yüzgeçleriyle ön plana çıkar. Mavinin tonu burundi ve nord congo ile benzerdir. Yaşlandıkça rengi koyulaşıp parlaklaşır.
• Nord Congo balığı açık mavi renklidir. Vücudunda altı tane çizgi vardır. Alın kısmından geçen çizgi yanaklarına doğru uzanır.
• Sambia balığının başı ve yüzgeçleri mavi renklidir. Vücudundaki dikey çizgiler açık mavi ya da beyazdır. Gözlerinin arasında koyu renkli ve belirgin bir çizgi vardır.
• Moba Zaire ise lacivert ile menekşe arasındaki renklerde olabilir.

Frontoza Akvaryumu

Frontoza balığı doğada kayalık bölgelerde yaşam sürer. Bu nedenle akvaryumda oyukların, yarıkların ve mağaraların olması gerekir. Doğal yaşam alanı iyi taklit edilen frontoza ciklet, daha huzurlu olacaktır. Ancak kayalar köşeli değil, oval olmalıdır.

Baskın erkek balık bir oyuğu ya da mağarayı kendine mesken edinir. Bu nedenle bazı saklanma bölgeleri en büyük balığın içine sığabileceği kadar büyük olmalıdır. Saklanma bölgeleri yavru frontozalar için de gereklidir. Ancak bu sayede büyük balıkların dikkatinden kaçma fırsatı bulmuş olurlar. Dişi balıklar için oluşturulan oyuk ve yarıklar, erkeğin içine sığamayacağı büyüklükte olmalıdır. Bu sayede dişilerin hamilelik dönemi daha stressiz geçer.

Taban Malzemesi

Taban malzemesinin açık renkli olmasında fayda vardır. Akvaryumun arka köşelerinde daha açık renkli taban malzemesi kullanmak, frontozanın görüş kabiliyetinin azaldığı bu kısımlarda saklanma dürtüsünün azalmasını sağlayacaktır. Taban malzemesi olarak kum ya da çakıl taşı kullanılabilir. Mercan kırığı ya da aragonit kumu pH değerinin istenildiği gibi yüksek olmasını sağlayacaktır. Zira frontoza akvaryumunda pH değerinin 8.0 ile 8.5 arasında olması gerekir. ph değerini yükseltmek için farklı birkaç yöntem daha bulunur.

Frontoza Tanganika Gölü’nün nispeten derin kısımlarında yaşar. Bu demek oluyor ki, yaşadığı bölgede su sıcaklığı çok fazla değişiklik göstermez. Zamanının çoğunu açık suda yüzüp, yemek aramakla geçirir. Erkek frontozalar aynı zamanda haremlerine katacakları yeni dişileri ararlar. Akvaryum derinliğinin en azından 60 santimetre olması gerekir. Tabii daha derin olmasında herhangi bir sakınca yoktur. Suda çok fazla baloncuk olmamalıdır. Aksi halde baloncuklarla oynayan frontoza gaz kesesinin havayla dolması nedeniyle doğru yüzememeye başlar. Bu durum özellikle de canlı balıkla beslenen frontozalarda görülür.

Aydınlatma

Frontozanın yaşadığı ortamda fazla ışık yoktur. Zaten kendisi geceleri avlanan ve görme yetisi güçlü bir balıktır. Balığın akvaryuma alışması ve üreyebilmesi için ortamın loş olması gerekir. Balıkların görünür olması, aydınlık seviyesinin belirlenmesinde kriter olarak alınabilir. Kimi akvaristler akvaryum aydınlatması bulundurmaz, oda aydınlatması ile yetinir.

Filtre Seçimi

Akvaryum suyu fazla akıntılı olmamalıdır. Çünkü frontoza balığı böylesi ortamda yaşamaya alışık değildir. Dış filtre kullanılarak akıntı minimuma indirilebilir. Üretim akvaryumunda ise pipo filtre kullanmak yeterli olacaktır. Güçlü akıntıların olması, erkeğin spermlerini dağıtıp döllenmeyi imkansız hale getirebilir.

Akvaryum Hacmi

Frontoza balığı için minimum 250 litrelik akvaryuma ihtiyaç vardır. Tabii böyle bir akvaryumda sadece bir tane frontoza beslenebilir. Erkeğin harem kurduğu düşünülünce akvaryumda en azından 4-5 balık bulundurulması gerekeceği anlaşılacaktır. Öyleyse aslında minimum 450 – 500 litrelik akvaryum edinilmesi gerekir.

Su Sıcaklığı ve Sertliği

Akvaryum suyunun sıcaklığı 23 ile 27 santigrat derece arasında tutulmalıdır. Bunun için bir akvaryum ısıtıcısı edinmek gerekebilir. Su sertliği ise 12 ile 15 dGH arasında olmalıdır. Her hafta %10 ile %20 arasında su değişimi yapmak suyun temiz kalması için çoğu zaman yeterli olur. Kalabalık bir akvaryumda daha büyük kısmi su değişimleri yapmak gerekebilir. Ancak eklenen suyun değerleri akvaryum suyu ile benzer olmalıdır. Su değişimini dip çekimi ile yapmak akvaryum temizliğinin de aradan çıkarılmasını sağlar.

Frontoza Balığı Beslenme

Frontoza etçil bir canlıdır. Doğal ortamında kendinden küçük balıklarla ve kabuklu canlılarla beslenir. Akvaryumdaysa etçil ciklet yemi ile beslenebilir. Hazır yemin haricinde canlı ya da donmuş yem vermek, besin çeşitliliği sağlayacak ve frontozanın daha sağlıklı olmasını sağlayacaktır. Artemia, krill, toprak solucanı ve karides gibi canlı yemlerden hoşlanır. Bütün yemi tek öğünde vermek sindirim sorunlarına neden olabilir. Bu nedenle günlük yem miktarının belirlenip 2-3 öğünde verilmesi tavsiye edilir.

Frontoza Balığı Üretimi

Frontoza balığının üretimi için biraz sabırlı olmak gerekir. Çünkü 3 yaşına geldiğinde üremeye hazır hale gelir. Erkek ve dişi arasında belirgin farklar yoktur. Ancak büyüklük farkından yararlanarak cinsiyet ayrımı yapılabilir. Erkek frontozalar dişilere göre daha iri olur. Ayrıca erkeklerin baş çıkıntısı daha büyüktür. Üreme öncesi balıkların kaliteli yemle beslenmesi verimliliği arttıracaktır.

Frontoza balığı karma ciklet akvaryumunda üreyebilir. Ancak erkek frontozanın üreme bölgesi belirleyebilmesi için, akvaryumda kayaların olması gerekir. Dişi yumurtalarını bıraktıktan sonra onları ağzında toplar. Yumurtaların döllenmesi bu esnada gerçekleşir.

Kuluçka süresi 40 ile 54 gün arasında değişiklik gösterir. Yani bu süre boyunca yumurtalar dişinin ağzında kalır. Bu ilginç özellik sadece frontoza balığına özgü değildir, diğer birçok ciklet balığında da vardır. Kırkıncı günden itibaren yavrular yumurtadan çıkmaya ve annesinin ağzını terk etmeye başlar. Kendi başlarına beslenecek kadar büyük olurlar. Onları yumurtadan yeni çıkmış artemia ile beslemek mümkündür. Yetişkinlerle aynı, ancak daha açık renklidirler.

Bazen dişi balık kendi yumurtalarını yer. Bu durum tekrar tekrar yaşanıyorsa, yumurtaların ayrı bir akvaryuma alınması gerekir. Bu akvaryumdaki su değerleri üretim akvaryumundaki ile aynı olmalıdır. Ayrıca yumurtaları ters düz edecek iyi bir havalandırmaya ihtiyaç vardır. Aksi halde yumurtalar mantara maruz kalabilir. Tabii önce yumurtaların dişinin ağzından alınması gerekir.

Yumurtaları dişinin ağzından almak, başka bir deyişle sağım yapmak için odanın ve akvaryumun aydınlatmasını kapatın. Dişiye sakinleşmesi için yarım ya da bir saat süre verin. Temiz bir kovayı akvaryumdan aldığınız su ile doldurun ve dişiyi kepçeyle alıp bu kovaya koyun. Parmaklarınızla dişi balığın ağzını nazikçe açın ve yumurtaları bırakmasını sağlayın. Balığı uzun süre su dışında tutmamaya özen gösterin. Daha sonra dişi frontozayı kendi akvaryumuna alabilirsiniz. Son olarak döllenmemiş yumurtaları akvaryumdan çıkarın ki, bakteri ve mantarlar çoğalma fırsatı bulup döllenmiş yumurtalara da bulaşmasın.

Sık Sorulan Sorular