Jack Russell Terrier

200 yıl önce İngiltere’de tilki avlarında kullanılmak amacıyla üretilen Jack Russell, hayat dolu, özgürlüğüne düşkün, zeki bir köpek cinsidir. Parson Russell Terrier olarak da bilinir. Sevecen ve ilgi çekici bir karaktere sahiptir. Tecrübeli köpek sahipleri tarafından eğitimi kolay olur.

Eski zamanlarda, zenginlerin ve din adamlarının en çok sevdiği hobi avcılıktı. Jack Russell da 200 yıl önce avcılığı çok seven din adamları sayesinde, İngiltere’ nin güneyinde tilki avlamak amacıyla üretildi. Arkadaşları arasında “Jack” olarak bilinen Papaz Jonn Russell, kafasındaki mükemmel tilki avcısını yaratmak için harekete geçti.

Bunun neticesinde hızı, zekası, kararlığı ve yoğun avlanma isteğiyle avcıların kalbini kazanan cesur ve atletik Jack Russell ortaya çıktı. At sahipleri, köpek sporuna meraklılar, televizyon ve film dünyasına hayvan eğitenlerin favorisidir. Korkusuz karakteri, sonsuz enerjisi, afacan yapısı ve küçük boyu sayesinde insanların sevgisini kazanır.

Fakat televizyon ve şov dünyasında gördüğünüz köpeklerin eğitimi göründüğü kadar kolay değildir. Jack Russell’ın insanlara alışma süreci zaman alan bir eğitimle olur. Zamanın haricinde sabır isteyen bu eğitimin aynı zamanda güçlü bir mizah anlayışı olmalıdır. Çünkü Jack Russell eğitime yatkın yapısına rağmen çabuk sıkılır. Eğer yeterince eğlenceli ve dikkat çekici olunmazsa, eğitim yerine kendi eğlencesinin peşine düşer. Bu nedenle eğlenceli bir eğitim süreci önem arz eder.

Eğer attığınız frizbiyi size getiren, bütün gün oyun oynayan hızlı ve hareketli bir köpek arıyorsanız; Jack Russell tam size göre. Tabii eşya çiğneme, kazma, havlama alışkanlıkları da vardır. Evin içinde günde birkaç kez roket hızında koşar. Av içgüdüsüyle kedi ve diğer küçük hayvanların peşine takılır. Komut verildiğinde kaçacak bir kovuk mutlaka bulur. Bu özellikleri ile baş edemeyecekseniz, ne kadar tatlı olursa olsun aradığınız köpek değildir.

Vakit ve sabırla eğitildiğinde, ideal bir aile köpeği olabilir. Etrafındaki insanları çok sever ve mutlulukları için kendini adeta adar. Yetişkinliğe eriştiğinde, avcı genetiği sayesinde iyi bir koşu arkadaşı olur. Büyümüş çocuklarla iyi bir oyun arkadaşı olur. Aşırı enerjik ve taşkın hareketleri sebebiyle küçük çocuklarla oynaması tavsiye edilmez.

Korkusuz karakteri onu sürekli tehlikenin içine sokar. Kısa süreli yürüyüş, bu enerji dolu köpeğe yeterli gelmez. Koşma, zıplama ve oyun oynama aktivitelerinin ilk akla gelen köpeğine, günlük 30 ile 45 dakika yüksek tempolu egzersiz yaptırmalısınız.

Evden kaçma konusunda çok ustadır. Tırmanamayacağı, üzerinden veya altından kaçamayacağı çitle çevrili bir ev, bu köpeği beslemek için idealdir. Elektrikli çitler bile bu köpeği zapt etmekte yeterli değildir. Avcı içgüdüsü sebebiyle tasmasız dışarı çıkarmak tercih edilmez. Çitle çevrili alanın dışına çıkarıldığında tasma takılmalıdır. Av bulma içgüdüsü nedeniyle bahçenizi kazarak delik deşik eder.

Eğer ona yeterli zaman ayırarak eğitimini verirseniz birlikte çok güzel zaman geçirebilirsiniz. İlk defa köpek besleyen ya da sakin yapılı köpek besleyenlere önerilmez. Jack Russell almadan önce iyi düşünmek gerekir. Eğer doğru ırk olduğuna inanıyorsanız heyecanlı bir yolculuğa çıkıyorsunuz demektir.

Jack Russell Özellikleri

• Jack Russell maltese terrier, boston terrier, bull terrier, cairn terrier, yorkshire terrier ve Avustralya terrier gibi terrier ırkına mensuptur.
• Diğer teriyerler gibi kazmayı sever. Kısa sürede büyük delikler kazabilir. Kazma alışkanlığını bitirmek yerine, gösterilen alanda kazmasını sağlamak daha pratik olacaktır.
• Yüksek enerjisini atabilmesi için etrafı çevrili oyun alanında oynamalıdır. Elektrikli çitler onu durduramaz Ağaçlara tırmanabilir, çitlerden boşluk bulduğunda kaçabilir. Ağaçlara tırmanabilir ve çit boşluğundan kaçabilir. Bu yüzden ev dışında sürekli gözetlenmelidir.
• İlk defa köpek besleyen ya da sakin yapılı köpek sahiplerine önerilmez. Tecrübeli köpek sahipleri için bile zorlayıcı olabilir. Güçlü iradeye sahiptir. Düzenli ve sıkı eğitime ihtiyaç duyar.
• Havlamayı sever. Apartmanda beslemeye uygun değildir.
• Erken yaşta diğer köpeklerle sosyalleştirilmezse, saldırgan tavrı ilerleyen süreçte problem yaratır.
• Aile ile yaşamada sorun çıkarmaz; fakat bahçede ya da kulübede yaşaması uygun değildir. Evi terk ettiğinizde, köpeğinizin yalnız kalma stresini azaltmak amacıyla müziğin sesini açın.
• Zıplamayı sever, insan ve objelerin üzerine zıplar. 1,5 metreden yükseğe zıplayabilir.
• Küçük hayvanlara av içgüdüsüyle saldırabilir. Bahçe dışında asla tasmasız dolaştırılmamalıdır.
• Yüksek enerji seviyesine sahip Jack Russell, evde ve dışarıda aşırı harekete ihtiyaç duyar. Günde birkaç yürüyüşle ya da bahçede yoğun oyun oynamayla enerjisini atabilir. Koşulara çok iyi eşlik eder.

Sağlıklı bir köpek sahibi olmak istiyorsanız, bilinçsiz bir üreticiden asla köpek sahiplenmeyin. Bunun yerine, genetik bozukluğun olmadığı köpekleri çiftleştiren sağlıklı ırk yetiştiricilerini tercih edin. Genetik bozukluğu olan köpeklerin yavruları, aynı genetik bozuklukları göstermektedir.

Jack Russell Geçmişi

1800’ lerin ortasında Güney İngiltere’ de, adını aldığı Papaz John Russell tarafından üretildi. Russell av köpekleriyle uyumlu avlanabilen, tilkileri deliğinden çıkmaya zorlayan bir ırk yetiştirmeyi amaçladı. Özellikle at sırtında avlananların favori köpeği oldu. 1930’ larda Amerika’ da tanındı. Köpeğin görüntüsü, çalışma alanı ve gösterilerdeki durumları hakkında farklı görüşlere sahip birkaç köpek kulübü kuruldu.

The Jack Russell Terrier Club of America bağımsız şekilde kayıtlarını sürdürdü ve Jack’ı yalnızca av köpeği olarak tanımladı. Ancak Jack Russell Terrier Association of America (JRTCA), American Kennel Club’dan ırkı tanıması amacıyla başvuru gerçekleştirdi. 2000 yılında başvuru kabul edildi. Başvuruda kabul edilen ırkı Jack Russell’dan ayırmak maksadıyla, Parson Russell Terrier ismi verildi.

Jack Russell Boyutu

Farklı amaçlar ve farklı bölgelerde hizmet etmesi sebebiyle boyutları değişiklik gösterir. Omuz yüksekliği 30-45 cm arasında değişirken ağırlığı 5-8 kilogramdır. 25-30 cm arasında boyuta sahip olanlar kısa Jack olarak bilinir. Kısa Jack, görüntüsüyle Corgi ve Dachshund’ u andırır.

Jack Russell Karakteri

Enerjik ve heyecanlı küçük vücudunun içinde birçok karakteri barındırır. Hayatın ona sunduğu her şeyi sevecen, adanmış ve sonsuz eğlenceli yapısıyla benimser. Bahçeden çıkma şansı verilirse, sokakları keşfetmeye zevkle çıkar. Aşırı zeki olmasına rağmen, inatçı yapısı eğitimini zorlaştırır. İnsanlara karşı dost canlısı olmasına rağmen, av olarak gördüğü her canlıya saldırgan yaklaşabilir. Korkusuz yapısı sebebiyle, büyük köpeklere dalaşabilir. Bu durum onun için tehlike arz eder.

Düzenli ve sürekli eğitimlerde başarılıdır. Dikkati çabuk dağılır ve ilgisini kaybeder. Bu nedenle eğitim süreleri kısa ve eğlenceli olmalıdır. Tekrarlar onu sıkar. Asla utangaç tavır sergilemez, ilgi çekici ve dost canlısıdır.

Her köpek gibi Jack Russell, yavruyken sosyalleşmeye ihtiyaç duyar. Köpeğinizi pek çok farklı insana, ortama ve sese alıştırın. Sosyalleşme, yavru köpeğin çok yönlü gelişmesini sağlar. Köpek eğitim okuluna katılmak iyi bir başlangıç olacaktır. Eve misafir davet etmek, kalabalık parklara gitmek ve yürüyüş yapmak da sosyal becerilerinin gelişmesine katkı sağlayacaktır.

Jack Russell Sağlık

Jack Russell genellikle sağlıklıdır. Fakat tüm köpek ırklarında olduğu gibi, belirli sağlık sorunlarına daha yatkındır. Sağlık problemleri her Jack Russell yavrusunda görülmez. Yavru sahiplenirken, anne ve babasının sağlık sertifikasını gösterecek bir üretici bulun. Sağlık sertifikası, köpeğin sağlık kontrolünden geçtiğini ve sağlık sorunu olmadığını gösterir.

Legg-Calve-Perthes Hastalığı: Küçük ırk köpeklerde ortaya çıkar. Kalça ekleminin deformasyonu ile oluşur ve genellikle kalça çıkığı ile karıştırılır. Eklem yangısına ve yorgunluğa sebep olur. Cerrahi müdahale gerekebilir. Müdahale sonrasında fizik tedavi uygulanması önem taşır. Genellikle beyaz köpeklerde ortaya çıkan sağırlık, bu köpek cinsinde de görülebilir.

Diz kapağı çıkığı: Patella diz kapağına verilen addır. Luksasyon, anatomik parçanın (eklemdeki kemik gibi) çıkması anlamına gelir. Diz kapağı çıkığı, diz ekleminin (genellikle arka bacak) içe ve dışa kaymasıyla oluşur ve acı vericidir. Bu rahatsızlık sakatlığa yol açsa da, çoğu köpek normal yaşamına devam eder. Diz kapağı çıkığının 1 ile 4 arasında seviyeleri vardır. Seviye yükseldikçe cerrahi müdahale gerekebilir.

Glaucoma gözdeki yüksek tansiyonla oluşan bir hastalıktır. Gözler sürekli bir sıvı üretir. Eğer bu sıvı doğru şekilde boşalmazsa, gözün içindeki basınç artar. Yüksek basınç görme kaybı ve körlüğe sebep olabilir. Vakanın durumuna göre tıbbi ya da cerrahi müdahaleyle tedavi edilir.

Lens Luxation: Göz merceğinin bağ dokudan kaymasıyla oluşur. Tıbbi ya da cerrahi müdahaleyle tedavi edilir. Bazı durumlarda gözün alınması gerekir.

Jack Russell Bakımı

Jack Russell dost canlısıdır ve evde aile ile yaşamalıdır. Yüksek enerjisini atabileceği kapalı bir bahçeye erişebilmesi mutluluk seviyesini artırır. Bahçeyi çeviren çit ya da duvar; kazarak, tırmanarak ya da zıplayarak aşması mümkün olmayacak şekilde yapılmalıdır. Elektrikli çitlere güvenmeyin. Jack’ in sahip olduğu avlanma isteği şok etkisinden çok daha güçlüdür.

Dışarıda yürürken köpeğinizi her zaman tasmayla gezdirin. Bu şekilde başka hayvanları kovalamasını, daha büyük köpeklere sataşmasını ve arabanın önüne atlamasını engellemiş olursunuz. Günlük 30 ile 45 dakika arasında ağır egzersiz yaptırın. Bahçede tasmasız olarak yorana kadar oyun oynayın. Bu şekilde yorulduğunda, sorundan uzak duracaktır.

Cesaretsiz birinin enerjik Jack Russell’ı eğittiği görülmemiştir. Jack Russell sahipleri köpek eğitirken isteklerinde kararlı olmalıdır. İnatçı yapıya sahiptir. Övgü, ödül maması ve oyun gibi pozitif motivasyonlu eğitimler başarılı sonuç verir. Sert eğitimlerde sahipleriyle daha fazla inatlaşır. Günlük rutin eğitimlere sabırlı şekilde devam ettiğinizde, karşılığını alacaksınız. Doğru insanla eşleştiğinde bir Jack Russell’ın öğrenme limiti yoktur.

Köpeğinizi pek çok farklı insana, ortama ve sese alıştırın. Sosyalleşme, yavru köpeğin çok yönlü gelişmesini sağlar. Bu sayede yetişkinliğe ulaştığında, diğer köpeklere sataşmasının önüne geçersiniz.

Jack Russell Beslenmesi

Tavsiye edilen günlük miktar, 1.25 ya da 1.75 ölçek (bardak) yüksek kaliteli mamadır. 2 öğüne bölünerek verilir. Tabii her köpeğin yediği mama miktarı yaşına, boyutuna, günlük aktivitesine, metabolizmasına ve mamanın kalitesine  göre değişiklik gösterir. Örneğin kaliteli mamadan, sıradan mamaya göre daha az miktarda verilmesi yeterli olur. Köpekler de insanlar gibi birer bireydir ve her biri farklı miktarda mamaya ihtiyaç duyar. Enerjik bir köpeğin, bütün gün koltukta yatmayı seven bir köpekten daha fazla yemeye ihtiyaç duyacağı bilinmelidir.

Bütün gün köpeğinizin önünde mama bırakmak yerine, günde 2 kere besleyerek kilo almasını ve yağlanmasını önleyin. Köpeğinizin kilo durumunu öğrenmek istiyorsanız, elle kontrol ederek öğrenebilirsiniz. Başparmaklar omurgayı, diğer parmaklar köpeğin yan kısmını  kavrayacak şekilde köpeği tutun. Kaburgalarını hissediyorsanız, köpeğiniz iyi durumdadır. Eğer kaburgaların üstünde yağ tabakası hissediyorsanız,  diyete ve hafif egzersize başlaması gerekir.

Jack Russell Tüyü ve Bakımı

Düz ve dalgalı olmak üzere iki tür kürk tipi bulunur. Her iki tipte de kürk çift katmanlıdır. Dalgalı kürkte tüyler düze göre biraz daha uzundur. Bazı Jackler, dalgalı kürkten daha uzun olan sert bir kürke sahiptir. Hangi tip olursa olsun, kürkü asla kıvırcık değildir. Beyaz siyah ya da bronz renkte olabilir. Bazen kürk rengi bu üç rengin kombinasyonlarında olur. Köpekteki beyazlık, avdayken arazide avcı tarafından görülmesini sağlar.

Her iki kürk tipi de haftalık fırçalamaya ihtiyaç duyar. Fırçalama sayesinde ölü ve kopmuş tüyler temizlenir. Düzgün şekilde fırçalandığında, nadir olarak yıkanmaya ihtiyaç duyar. Dalgalı ya da sert kürkler yılda bir ya da iki kere ayrıntılı temizlenmelidir.

Tırnaklarını ayda bir ya da iki kere kesin. Yere değen tırnakların tıkırdama sesini duyuyorsanız, kesim zamanı gelmiştir. Tırnaklarını temiz ve kısa tutarak köpeğiniz üstünüze atladığında vücudunuzda çizikler bırakmasını engellemiş olursunuz.

Haftada en az 2 ya da 3 kere dişlerini fırçalayın. Bu sayede ağız sağlığını korursunuz. Aslında en iyisi köpeğinizin dişlerini her gün fırçalamanızdır.

Yavruluktan itibaren, köpeğinizi fırçalanmaya ve günlük olarak kontrol edilmeye alıştırın. Patilerini sık sık kontrol edin. Köpekler patileri konusunda hassastır ve ağzının içini inceleyin. Yapılan haftalık kontroller, olası sağlık sorunlarını erken teşhis etmeye yardımcı olacaktır. Bu şekilde ilgilenmeye devam ettiğinizde, köpeğiniz yetişkin olana kadar temel sağlık kontrolü ve bakımını yapacak seviyeye geleceksiniz.

Jack Russell ve Çocuklar

Köpeklere nasıl yaklaşacağını bilen büyümüş çocuklarla iyi bir oyun arkadaşı olur. Aşırı enerjik ve taşkın hareketleri sebebiyle küçük çocuklarla oynaması tavsiye edilmez. Sert harekete maruz kaldığında ısırabilir.

Çocuklara köpeklere nasıl yaklaşacakları ve sevecekleri hakkında bilgi verin ve her teması mutlaka gözlemleyin. Uyuyan ya da mama yiyen köpeğe asla yaklaşmaması gerektiğini çocuğunuza öğretin. Hiçbir köpek çocuklarla yalnız başına bırakılmamalıdır.

Bazı Jack Russellar, özellikle aynı cinsiyetteki köpeklere karşı saldırgandır. Eğer imkan bulursa kedi ve diğer küçük hayvanları avcı içgüdüsüyle öldürmekten çekinmeyecektir.