Köpeğiniz kusuyor mu? Peki bunun için endişelenmeli misiniz? Bu konuda nelere dikkat etmeniz gerekiyor? Köpek kusmasına ne iyi gelir, neden kusar, kusunca ne yapmalı? Evcil hayvan sahipleri için hazırladığımız bugünkü yazımızda bu soruları cevaplandıracağız. Kendi tecrübelerinizi paylaşmak isterseniz yazımıza yorum yapabilirsiniz. Bunun için sitemize üye olmanız da gerekmiyor. Cihazınızda açık olan facebook ya da google+ hesabınız sayesinde üye olmadan yorum yapmanız mümkün. Hazırsanız köpeklerde kusma konusunu ele almaya başlayalım.
Birçok farklı sebep köpeğinizin kusmasına neden olabilir. Kusma aslında gördüğü her şeyi ne olduğuna bakmadan yiyen köpekler için önemli bir savunma mekanizmasıdır. Kusmanın sebebi hafif mide rahatsızlıkları veya mide-bağırsak iltihabı olabilir. Fakat bunların yanında kusma bazen ciddi sağlık problemlerinin göstergesidir. Bu sebeple hangi durumda endişelenmeniz gerektiğini bilmeniz kesinlikle önem arz eder.
Evcil hayvan sahibi olmanın güzel yanlarından birisi sadık bir dostunuzun olmasıdır, fakat aynı zamanda baktığımız hayvanın sağlığından da birinci derecede sorumluyuz. Birçok durumda köpekler sağlıklarını gözetmemiz için bize ihtiyaç duyar. Çünkü yedikleri şeyler konusunda fazlasıyla maceracı ve dikkatsizdirler. Aslında uygun olmayan birçok şeyi de yerler. Bu yazıda amacımız, kusma sorunu olan köpeğinizin acilen veterinere mi götürülmesi gerekiyor; yoksa ilk olarak bekle ve gör metodunu uygulamanız yeterli mi, anlamanıza yardımcı olmak. Tabii bu yazı asla bir veteriner tavsiyesi yerine geçmemektedir. Bu sebeple eğer köpeğinizin sağlığı konusunda endişeleniyorsanız, mutlaka bir veterinere danışmalısınız.
Köpeklerde Kusma Sebepleri
Kusma bazen köpeğinizin yerden biraz çimen veya ot yemesi ve sonra onu geri kusması gibi basit şeylerden kaynaklanabilir, ama aynı zamanda sindirim yolunun bir şeyle tıkanması veya daha da kötüsü mide veya bağırsak düğümlenmesinin de bir göstergesi olabilir.
Bazı köpekler uygunsuz şeyleri yeme konusunda fazlasıyla heveslidir. Bir şeyin besin olup olmadığına bakmadan dikkatsizce yutabilirler. Fare veya böcek zehri, üzüm, çikolata veya zehirli bitki yeme sonucu köpeklerde sıkça zehirlenme vakaları görülür. Aynı zamanda çorap, oyuncak veya köpeğinizin çiğnediği toplar da yutulup sindirim sistemine girdiğinde boğaz, mide veya bağırsakta takılıp ciddi tıkanıklıklara sebep olabilir.
Mide yanması ve pankreas iltihabı ise bozuk, kokmuş veya aşırı yağlı bir şeyin yenmesi sonucu ortaya çıkar ve bunlar da kusmaya sebep olabilir. Bu açıdan kusma aslında köpeklerin yem arama iç güdülerinde önemli bir koruma mekanizmasıdır. Yani bu tür kusmalar tehlikeli gözükebilir, fakat zararlı veya uygunsuz besinin vücuttan atılması için önemlidir.
Kusma aynı zamanda sindirim sistemi dışı sebeplerden de kaynaklanabilir. Karaciğer ve böbrek hastalıkları, pankreas iltihabı, sinirsel hastalıklar, virüsler, parazitler, rahim iltihabı, şeker veya Addison hastalığı gibi metabolik rahatsızlıklar, kulak hastalıkları, kanser, kan zehirlenmesi ve bunlar gibi birçok şey daha kusmaya sebep olabilir. Yani vücut dengesini bozan herhangi bir şey kusmaya sebep olabilir.
Köpeğinizin acil müdahaleye ihtiyacı olup olmadığını anlamak için bakmanız gerek ilk şeyler şunlardır;
- Şişmiş karın bölgesi ve anormal derecede acı
- Zehirli bir maddenin yenmesi
- Nefes almada güçlük ve hızlı hızlı soluma
- Yabancı maddelerin yutulması (Etrafta kayıp bir oyuncak parçası veya top var mı diye bakabilirsiniz.)
- Taze veya kısmen sindirilmiş kanlı kusmuk (Görüntüsü kahve çekirdeklerine benzer.)
- Kusmayla beraber halsizlik
- Solgun, sararmış veya morarmış diş etleri
- Yavru köpeklerde görülen kusmalar, özellikle de aşılanmamış iseler
- Yaşlı köpeklerde görülen kusmalar.
- Kusmanın yanında görülen kanlı ishal
- Kusma öncesindeki günlük veya haftalık süreçlerde görülen aşırı susama, kilo kaybı, huy değişimi veya benzeri anormal değişiklikler.
Peki bunlar yoksa köpeğim sağlıklı mı? Eğer köpeğiniz kustuktan sonra mutlu ve sağlıklı görünüyorsa, bu fazlaca halsiz ve rahatsız görünen bir köpeğin kusmasından elbette daha az tehlikelidir. Küçük bir zaman aralığında sıkça tekrarlanan kusma, eğer köpeğiniz su ihtiyacını karşılayamıyorsa ciddi su kayıplarına sebep olabilir. Bu durumda müdahaleye ihtiyaç vardır ve bu müdahale ne kadar erken olursa o kadar iyidir. Kusmanın 24 saatten fazla devam etmesi köpeğinizde ciddi susuzluk problemlerine yol açacaktır. Fakat köpeğiniz bir veya iki sefer kustuktan sonra rahatlamış ve sağlıklı görünüyorsa, her zamanki haline dönmüşse, yukarıda saydıklarımıza benzer ciddi problemlerin ortaya çıkma ihtimali azdır ve acilen veterinere götürmeye gerek olmayabilir.
Sindirim Yolunun Tıkanması ile Köpeklerde Kusma
Bir şeyin sindirim yolunu tıkama ihtimali var mı? Bu, özellikle küçük yaştaki, top veya oyuncak gibi şeyleri çiğnemeyi seven köpeklerde ortaya çıkabilecek bir problemdir. Eğer köpeğiniz 24 saatten fazla süredir hiçbir şeyi yutamadan veya sindiremeden kusuyorsa, tıkanma ihtimalini göz önünde bulundurmanız gerekir. Sindirim yolunda tıkanmaların bir göstergesi de dışkıda görülen azalma olabilir ancak bu çok güvenilir bir gösterge değildir. Eğer köpeğinizin az da olsa yabancı bir maddeyi yutma ihtimali olduğunu düşünüyorsanız, onu en kısa zamanda veterinere götürmelisiniz. Ne kadar erken götürürseniz köpeğinizin çektiği acı o kadar az, sorunun çözümü de o kadar kolay olacaktır. Eğer bu tıkanmalar tedavi edilmezse ölümcül olabilir. Ayrıca zeytin yağının bu sorunu çözme ihtimali yoktur, yani denemeyin bile!
Genç ve Yaşlı Köpeklerde Kusma
Yaşlı köpekler hastalıklarla mücadelede daha güçsüz olurlar. Özellikle kusmayla birlikte ishal de varsa veya bir şey yiyemiyorlarsa birkaç kusmadan sonra fazlasıyla su kaybetmiş olmaları oldukça muhtemeldir. Yaşlı köpeklerde kusmanın sebebi genellikle sindirim sistemi dışı metabolik hastalıklardır ve bunların tedavileri erken teşhisle daha kolay ve ucuz olur. Örneğin, köpeğinizde şeker hastalığı, böbrek rahatsızlıkları, pankreas iltihabı veya karaciğer rahatsızlıkları varsa; basit bir kan testi ve erken başlanan tedavi köpeğinizi önemli rahatsızlıklardan koruyabilir.
Kısırlaştırılmış Köpeklerde Kusma
Eğer kısırlaştırılmamış bir dişi köpeğiniz varsa kusmanın sebebi rahim iltihabı/pyometra olabilir. Bu gerçekten acil müdahale gerektiren bir durumdur. Rahim iltihabı genellikle köpeğinizin kızışma döneminden 6 hafta sonra görülür. Erkek köpeklerde ise idrar yolunu tıkayan herhangi bir şey veya prostat iltihabı kusmaya sebep olabilir.
Aşısız Köpeklerde Kusma
Eğer yavru veya aşılanmamış bir köpeğiniz varsa, parvovirüs büyük sorunlara sebep olabilir. Bu fazlasıyla bulaşıcı bir virüstür ve köpeğinizi kısa sürede çok kötü şekilde hasta edebilir. Köpeğinizin hayatta kalması, acil veteriner müdahalesi ve damar yoluyla verilecek sıvılarla mümkündür.
Zehirlenme ve Köpeklerde Kusma
Köpeklerde zehirli etki yapabilecek birçok bitki ve tohum türü bulunmaktadır. Çikolata, soğan, üzüm ve sarımsak köpeğinizde rahatsızlıklara sebep olabilecek bazı besin türleridir. Eğer evinizi yeniliyorsanız, duvarlarınızdaki boyalar dökülüyorsa veya köpeğiniz duvarları veya kapıları yalıyorsa, eski evlerde görülen kurşun bazlı boyalar hoş bir tada sahip olduğu için çoğu zaman köpekler tarafından yanlışlıkla tüketilir. Fare, böcek ve yabani hayvanlara karşı kullanılan yemler de “evcil hayvanlar için zararsız” dense bile köpeğinizde zehir etkisi yaratabilir. İlaç yutmuş, parkta sakız veya belirsiz maddeleri çiğneyen köpekler de zehirlenmelere karşı savunmasızdır. Eğer köpeğinizin bunlardan birini yediğini düşünüyorsanız, onu hemen veterinere götürün ve mümkünse yediği maddeyi de yanınıza alın.
Tekrarlanmayan Kusma
Sadece basit kusma varsa ne yapmalıyım? Eğer köpeğiniz bir gün içerisinde sadece 1 veya 2 defa kusmuşsa ve bunun dışında canlı ve sağlıklı gözüküyorsa, ilk olarak 24 saat boyunca köpeğinizi beslemeyin. (Ancak eğer köpeğiniz yavruysa, bu öneriyi unutmanız ve onu veterinere götürmeniz gerekiyor. Yine eğer köpeğiniz yaşlıysa ve halsiz gözüküyorsa ve yukarıda sayılan belirtilerden herhangi biri varsa, evde tedavi etmeyi denemeyin. Bu durumlarda veteriner müdahalesi gereklidir.) Bu öneriyi sadece, birkaç sefer kusmuş ve başka herhangi bir semptom göstermeyen köpeklerde uygulayın.
24 saat sonra eğer köpeğiniz kusmaya devam etmiyorsa, haşlanmış tavuk göğsü ve pirinç gibi yatıştırıcı yeni bir besinle besleyin. Bunu hazırlarken, pirinç ile yağsız ve baharatsız tavuğu eşit oranda kullanın. Küçük miktarlarda besinle köpeğinizi sık sık besleyin. Eğer köpeğiniz yemekten sonra yeniden kusmaya başlarsa, veterinere götürün. Ve yine eğer köpeğiniz 24 saat hiçbir şey yememesine rağmen hala kusmaya devam ediyorsa bu durumda da veterinere götürmeniz gerekmekte.
Hafif besinlerden sonra köpeğiniz sağlıklı ve mutlu görünüyorsa, bu diyete yaklaşık 5 gün devam edin ve sonra yavaş yavaş normal yeme düzeniyle beslemeye başlayın. Bu 5 gün sonrasında ilk günde sadece normal köpek bisküvilerinden (veya normalde ne tüketiyorsa ondan) verin, birkaç gün geçtikten sonra diğer besinleri de vermeye başlayın. 1 hafta sonra normal beslenme düzenine geri dönebilirsiniz.
Kusan köpeğe ne verilir?
Bu sorunun cevabı kısaca “hiçbir şey”. Köpeğinize asla insanlar için üretilmiş ilaçlardan vermeyin. Veterineriniz önermediği sürece köpeğinizi bir şey yemesi veya içmesi konusunda zorlamayın. İnternette köpeklerin kusma veya ishalini tedavi edeceği söylenen çeşitli maddelerden uzak durun. Eğer köpeğinizin olağandışı bir şey yediğini düşünüyorsanız, veterinerinizden tavsiye almadan köpeğinizi kusturmaya çalışmayın.
Kusan Köpeğe Veteriner Tedavisi
Birçok farklı şey kusmaya sebep olabildiği için, veterineriniz ihtimalleri azaltmak amacıyla fiziksel muayene yapacak, hastalığın seyrini ve öncesini öğrenmek için size birçok soru soracaktır. Böylece hangi testlerin gerekli olduğunu belirler. Bazen de sizin anlattıklarınız ve fiziksel muayene sonucu ihtimaller çok aza iner. Diğer türlü, sebebi anlamak için birkaç kan testi yaptırmak, ultrason veya film çektirmek gerekebilir.
Köpeklerde Kronik Kusma
Bu yazı eğer köpeğinizde belli bir süre için ortaya çıkmış bir kusma görülüyorsa ne yapılması gerektiğini anlatmak için yazılmıştır. Eğer köpeğiniz 24 saatten fazla süredir kusuyorsa veya bu kusma çeşitli aralıklarla uzun süredir devam ediyorsa, bunun çok farklı sebepleri olabilir ve bu durumda veterinere görünmek ne olduğunu anlamak açısından gereklidir. Kusma yeme düzenindeki herhangi bir değişiklikten kaynaklanabilir, ama bunun yanında sindirim sistemi dışı kaynaklı ciddi sağlık problemlerinin de göstergesi olabilir. Veterinere ilk gittiğinizde veterineriniz köpeğinizin dışkısının nasıl olduğu veya onu nasıl beslediğiniz konusunda birçok soru soracaktır. Bilin ki bu sorular köpeğinizdeki sorunun belirlenmesi için elzemdir.
Umarız bu yazımız, köpeğinizde kusma görüldüğü zaman ne yapmanız gerektiği konusunda size yardımcı olmuştur ve köpeğinizdeki kusmanın tek sebebi yolda yanlışlıkla yediği tadı hoş olmayan bir maddedir. Ve umarız ki böyle böyle köpeğiniz neyi yiyip neyi yememesi gerektiğini ayırt etmeyi öğrenecektir.
Köpeklerde Kusma yazısının sonuna gelmiş bulunuyoruz. Kendi tecrübelerinizi aktarmak ya da eksik gördüklerinizi tamamlamak isterseniz yazımıza yorum yapabilirsiniz. Köpek Besleyenler Forumu‘nda merak ettiklerinizi sorabilir, Köpek Besleyenler grubunda paylaşımda bulunabilirsiniz. Köpek malzemeleri arıyorsanız sizi internet mağazamıza bekliyoruz. Yazımızı sosyal medyada paylaşan tüm evcil hayvan severlere buradan teşekkürlerimizi iletiyoruz.